Ένας εντελώς άλλος κόσμος μισό αιώνα πριν!
Ακόμα για τα σημερινά στάνταρ όπου το ποδόσφαιρο πλέον δεν σταματά σε κανένα κομμάτι της χρονιάς, μοιάζει πραγματικά απίστευτο το ότι 30 Ιουλίου παίχτηκε κάποτε ο τελικός του Παγκόσμιου Κυπέλλου! Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος.
Όμως, αυτό συνέβη, ακριβώς μισό αιώνα πριν! Σε μία εντελώς άλλη εποχή, όταν η Αγγλία κατάφερε να κατακτήσει το μοναδικό μέχρι σήμερα τρόπαιο της σε μεγάλη διοργάνωση!
Για να αντιληφθεί όμως κάποιος το πως ήταν η διοργάνωση τότε, πρέπει να δει τα πράγματα υπό το πρίσμα του τι συνέβαινε στην κοινωνία το 1966.
Η Αγγλία υποδεχόταν το παγκόσμιο κύπελλο τις πρώτες μέρες του Ιουλίου, ωστόσο μη φανταστείτε με δεδομένα της σημερινής εποχής! Ο βρετανικός οργανισμός τουρισμού είχε προειδοποιήσει πως 35.000 τουρίστες ήταν πιθανό να καταφτάσουν στο νησί λόγω των αγώνων. Έτσι περιοχές που φιλοξενούσαν παιχνίδια αναγκάστηκαν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις που σήμερα ακούγονται αστείες! Στο Σέφιλντ για παράδειγμα, στο κέντρο της πόλης, άνοιξε το πρώτο μαγαζί νυχτερινής διασκέδασης! Στο Σάντερλαντ εκείνη την εποχή υπήρχαν μόλις 13 εστιατόρια και τέσσερα ξενοδοχεία (σήμερα είναι πάνω από 1000) ενώ στη δεύτερη πόλη της Βρετανίας το Μπέρμιχαμ υπήρχαν 12 night clubs αλλά ο δήμαρχος της πόλης είχε παρακαλέσει τους επισκέπτες να μην μένουν μέχρι αργά έξω γιατί "οι πολίτες μας είναι εργαζόμενοι άνθρωποι και πρέπει να κοιμηθούν νωρίς"!
Οι αστέρες της εποχής ήταν πολύ διαφορετικοί και υπάρχουν ακόμα και σήμερα άνθρωποι στις διάφορες πόλεις που φιλοξένησαν τις εθνικές ομάδες που πήραν μέρος, οι οποίοι θυμούνται τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή τότε στον πλανήτη, τον Πελέ, να περπατάει μαζί με τους συμπαίκτες του στους δρόμους του Μπόλτον και να υπογράφει αυτόγραφα! Ο Ριβέρα και ο Φακέτι, τεράστια ονόματα του ιταλικού ποδοσφαίρου περπατούσαν με τις φόρμες τους στο κέντρο του Μιντλεσμπρο και έτρωγαν τα βράδια σε πιτσαρία!
Ο σπουδαίος Εουσεμπιο και οι Πορτογάλοι συμπαίκτες του, πήγαιναν καθημερινά για ψώνια στα μαγαζιά ενώ οι Σοβιετικοί είχαν αφήσει ανοιχτές τις προπονήσεις στο πανεπιστήμιο του Ντάραμ ώστε ο κόσμος να βλέπει τον περίφημο Γιασίν από κοντά!
Κάτι που επίσης σήμερα ακούγεται εξωφρενικό, είναι το γεγονός ότι στην πρεμιέρα όταν η Αγγλία στο Γουέμπλεΐ αντιμετωπίσει την Ουρουγουάη, 35.000 εισιτήρια έμειναν αδιάθετα στα εκδοτήρια! Οι ποδοσφαιριστές που έγιναν τελικά παγκόσμιοι πρωταθλητές, πήγαιναν για να αποσυμπιεστούν από τις προπονήσεις να δουν σινεμά στο κέντρο του Λονδίνου, ή στο κινηματογραφικό σετ των Pinewood Studios όπου γυριζόταν η νέα ταινία του Τζειμς Μποντ με τον Σον Κόνερι, με τον Σκωτσέζο ηθοποιό να ζητάει να γνωρίσει τον (μοναδικό σουπερστάρ) που διέθετε η Αγγλία, τον -ενα και μοναδικό- σέντερ φορ Τζιμι Γκριβς! Τρεις εβδομάδες μετά, όταν ολοκληρώθηκαν οι αγώνες ο Γκριβς που δεν θα είχε παίξει στον τελικό αφού είχε χάσει λόγω τραυματισμού τη θέση του στα προημιτελικά, δεν θα πήγαινε καν στην δεξίωση μετά το ματς! Τη θέση του είχε πάρει ένας άγνωστος φορ που όμως πια τον είχε μάθει όλος ο κόσμος, ο (Σερ πλέον σήμερα) Τζέφ Χαρστ που παραμένει ο μοναδικός που σημείωσε χάτ τρικ σε τελικό Μουντιάλ! Κάποια πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή ούτε οι καλύτεροι σεναριογράφοι θα τα σκεφτόντουσαν!
Ο κόσμος άρχισε να ζεσταίνεται στην Αγγλία, με την ιδέα του παγκοσμίου κυπέλλου, μόνο όταν πια η ομάδα έφτασε στα ημιτελικά! Τότε εξαντλήθηκαν πια όλα τα εισιτήρια για τον αγώνα με την Πορτογαλία! Άλλωστε, μπορεί με την πάροδο του χρόνου, όλα να μοιάζουν πως ήταν τέλεια στη δεκαετία του '60, ωστόσο με μόνο 21 χρόνια απόσταση από το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, η Βρετανία ζούσε ακόμη δύσκολες στιγμές! Η ανεργία έχει σχεδόν διπλασιαστεί τελευταίους 12 μήνες πριν αρχίσει το Μουντιάλ, Και μπορεί το Λονδίνο να είχε γίνει η πρωτεύουσα της μόδας και το Λίβερπουλ (λόγω Μπιτλς) το κέντρο μιας μουσικής επανάστασης που άλλαζε τον κόσμο, ωστόσο η σκληρή πραγματικότητα ανέφερε πως οι γενιές των αντρών που είχαν ζήσει ήδη δύο μεγάλους παγκόσμιους πολέμους, έφευγε πολύ νωρίς από τη ζωή και μεγάλες περιοχές της χώρας μετά βίας περνούσαν.
το όριο της φτώχειας! Έτσι ακούγεται πάρα πολύ φυσιολογικό, το γεγονός ότι οι ποδοσφαιριστές της εποχής, παιδιά βγαλμένα από την κοινωνία στην οποία ζούσαν, ήταν απόλυτα προσγειωμένοι και δεν έκαναν τίποτα διαφορετικό από δεκάδες συνομηλίκους τους!Για παράδειγμα ο αρχηγός της ομάδας ο Μπόμπι Μουρ, στα παιχνίδια της ομάδας του της Γουέστ Χαμ, πήγαινε με το λεωφορείο της γραμμής ανάμεσα στους οπαδούς! Ο νεότερος εκείνης της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, ο Αλαν Μπολ, μπορεί λίγους μήνες μετά το παγκόσμιο κύπελλο να έγινε ο πρώτος που στοίχισε 100.000 λίρες όταν η Έβερτον τον απέκτησε από την Μπλάκπουλ,ομως την επόμενη μέρα του τελικού πήγε για fish and chips με τους κολλητούς του στο κέντρο της πόλης πριν κάνει μερικά μπάνια στο Σάουθπορτ! Τα δύο αδέλφια, ο Τζάκι και ο Μπόμπι Τσάρλτον μοιράζονταν εναλλάξ το οικογενειακό αυτοκίνητο οπότε με τα λεφτά από την κατάκτηση του τίτλου η μητέρα τους -που έκανε την οικονομική διαχείριση- τους πήρε ένα ακόμα για να μπορούν να κινούνται ανεξάρτητα!
Την ημέρα του τελικού, ακριβώς μισό αιώνα πριν, η φρενίτιδα είχε ωστόσο εξαπλωθεί σε ολόκληρο το νησί! Μάλιστα εφημερίδες είχαν τέσσερις ολόκληρες σελίδες με θεματάκια για αυτό το παιχνίδι, κάτι πολύ εξαιρετικό αν υπολογίσει κανείς πως για το ματς της πρεμιέρας δεν είχε αφιερωθεί περισσότερη από μία σελίδα!
Ολόκληρη η χώρα, εκτός από τους τυχερούς που γέμισαν το Γουεμπλει, παρακολούθησε το παιχνίδι μπροστά από μία τηλεόραση. Τα στατιστικά λένε πως σχεδόν 32,5 εκατομμύρια άνθρωποι είδαν το ματς τηλεοπτικά, αριθμός καταπληκτικός αν υπολογίσει κανείς πως δεν υπήρχαν περισσότεροι από 20 εκατομμύρια δέκτες σε ολόκληρο το νησί! Τηλεοπτική κάλυψη, με επτά κάμερες ήταν κάτι που συνέβη για πρώτη φορά μέχρι τότε για ένα παιχνίδι και περισσότερες από 75 χώρες πήραν εικόνα από τον αγώνα σε ζωντανή μετάδοση!
Το παιχνίδι παραμένει από τα καλύτερα σε τελικούς, αφού η Αγγλία επικράτησε με 4-2 της Δυτικής Γερμανίας με το περιβόητο γκολ του Χαρστ που έδωσε προβάδισμα στην παράταση στους γηπεδούχους να αποτελεί ακόμα θέμα κουβέντας για το αν πέρασε η όχι (το πιο πιθανό είναι όχι) τη γραμμή!
Το τέλος της ημέρας όμως, είναι γεγονός πως βρήκε τη χώρα που διέδωσε το ποδόσφαιρο σε ολόκληρο τον πλανήτη, για μία και μοναδική φορά, να βρίσκεται στην κορυφή! Η αγγλική ομοσπονδία έκανε ένα σημαντικό φάουλ (γιατί κάποια πράγματα παραμένουν διαχρονικά) απέναντι στους παίκτες, όταν απο παράλειψη δεν είχε προβλέψει να καλέσει τις γυναίκες τους στο επίσημο δείπνο στο οποίο οι παγκόσμιοι πρωταθλητές πήγαν μόνοι πριν φύγουν και τις συναντήσουν σε άλλα σημεία του Λονδίνου! Το καταπληκτικό γίνει, όπως εξιστορεί ο ίδιος ο Τζέφ Χαρστ πήγαν σε κεντρικό νυκτερινό μαγαζί στο Soho και στην αρχή δεν τους άφησαν να μπουν μέχρι να καταλάβουν ποιοι ήταν!
Ο Άλφ Ράμσεϊ έγινε Σερ, αλλά την επόμενη εβδομάδα από το θρίαμβο πήρε τη γυναίκα του και πήγαν για λίγες μέρες σε μια λίμνη για να ηρεμήσουν ενώ οι σταρ που είχαν κατακτήσει τον κόσμο πέρασαν μια εβδομάδα με δέκα μέρες διακοπών κάνοντας τα πιο άπλα και καθημερινά πράγματα όπως χιλιάδες άλλοι εργαζόμενοι!
Ο σκόρερ του ενός από τα τέσσερα γκολ του τελικού Μαρτιν Πίτερς πήγε το επόμενο πρωί να αγοράσει έπιπλα για το σπίτι, ο μπακ Κοέν προτίμησε να ανακατασκευάσει το γκαράζ του σπιτιού του και ο κορυφαίος γκολκίπερ στο νησί ο Γκορντον Μπανκς πήρε το αυτοκίνητο και έκανε το γύρο της Ουαλίας σταματώντας για ψάρεμα σε κάθε ευκαιρία! Επειδή επίσης κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ, οι εφημερίδες δημοσίευαν γράμματα αναγνωστών οι οποίοι διαμαρτύρονταν πως το ποδόσφαιρο στο Μουντιάλ ήταν κακό και πως στη δεκαετία του '60 είχε γίνει πολύ βαρετό και δεν είχε καμία σχέση με τους μεγάλους παίκτες του παρελθόντος! Οι πρωταθλητές εν τω μεταξύ μετά από λίγες μέρες γύρισαν στις ομάδες τους αφού το πρωτάθλημα 1966-67 παρότι υπήρχε το Μουντιαλ ξεκίνησε στις 21 Αυγούστου!
