Ενα «τρίποντο» που έμελλε να αλλάξει μορφή στο ποδόσφαιρο!
Πόσο μπορεί η διορατικότητα και η επιμονή ενός ανθρώπου να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουμε ένα άθλημα; Και πόσο μια συνεδρίαση της εκτελεστικής επιτροπής μιας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας μπορεί να δημιουργήσει τις συνθήκες για ανατροπή ενός διαμορφωμένου σκηνικού επί σχεδόν έναν αιώνα; Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος γράφει για ένα απόγευμα του Φλεβάρη, πριν 36 χρόνια, που η FA αποδεχόταν μια πρόταση που ουσιαστικά άνοιγε την πόρτα για να περάσει το ποδόσφαιρο σε άλλη εποχή.
Σήμερα φαίνεται φυσιολογικό, αλλά τότε, αρχές δεκαετίας του 80 ήταν πολύ δύσκολο να πειστεί η συντηρητική κοινωνία του ποδοσφαίρου για την αναγκαιότητα μιας τόσο ριζοσπαστικής πρότασης. Μάλιστα κάποιοι έφταναν στο σημείο να λένε πως πιο εύκολα θα αποφάσιζαν οι Βρετανοί να οδηγούν στους δρόμους από αριστερά, παρά να αλλάξουν κάτι τόσο παλιό στο άθλημα που αποκαλούν «δικό τους».
Ποια ήταν λοιπόν αυτή η πρόταση που θα άλλαζε το άθλημα; Να δίνονται τρεις βαθμοί στη νικήτρια ομάδα στα ματς του Πρωταθλήματος! Ακουγόταν αιρετικό και φυσικά στην αρχή αντιμετωπίστηκε από πολλούς, ακόμα και εκτός Αγγλίας, ως μια ακόμη …παραξενιά.
Αυτή η πρόταση όμως έμελλε να αλλάξει οριστικά και αμετάκλητα το μέλλον και να αποτελέσει μια εξαιρετικά σοφή επιλογή. Σιγά σιγά όλοι άρχισαν να καταλαβαίνουν τη σημασία αυτής της απόφασης, που ουσιαστικά επιβράβευε τις ομάδες που κυνηγούν τη νίκη και δεν προσπαθούν απλά να μην χάσουν. Χρειάστηκαν χρόνια για να την ασπαστούν όλοι, αλλά τελικά υιοθετήθηκε από την FIFA και την UEFA σε όλες τις διοργανώσεις. Η δεκαετία του ’90 είδε τη βαθμολογία «3-1-0» να είναι πλέον καθεστώς παντού.
Πατέρας της ιδέας ήταν ο αείμνηστος Τζίμι Χιλ, που πριν λίγα χρόνια έφυγε από το μάταιο τούτο κόσμο, αλλά η συμβολή του στο πως μπήκε σε νέες βάσεις το ποδόσφαιρο είναι πολύ δύσκολο να περιγραφεί σε λίγες γραμμές! Για χρόνια ήταν ο κορυφαίος σχολιαστής της αγγλικής τηλεόρασης, θέση που είχε εκείνη την εποχή και η οποία τον βοήθησε να προωθήσει την ιδέα του. Την είχε πρωτοαναφέρει σε μια εκπομπή –τοτέμ του BBC, το περίφημο «Match of the day», αλλά χρειάστηκε να κάνει ραντεβού με όλους σχεδόν τους προέδρους των ομάδων για να εξηγήσει το σκεπτικό του. Ο Χιλ είναι μια χαρισματική φυσιογνωμία. Υπήρξε καλός παίκτης του Φούλαμ και έγινε πρόεδρος του αγγλικού Συνδέσμου Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών. Κατάφερε να σπάσει τα δεσμά των παικτών, όταν βοήθησε να κερδίσει τη δίκη κατά της ομάδας του ο ποδοσφαιριστής Τζορτζ Ίστχαμ, καταργώντας το ανώτατο όριο μισθού που ίσχυε στην Αγγλία στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60. Έγινε επίσης προπονητής και πρόεδρος της ομάδας Κόβεντρι, «ανεβάζοντας» τους «Γαλάζιους Ουρανούς» στην πρώτη κατηγορία. Ηταν ο πρώτος που δημιούργησε οικογενειακή κερκίδα και σουίτες στο γήπεδο, σε μία εποχή που το μάξιμουμ που σέρβιραν οι μεγάλες ομάδες στους επίσημους τους ήταν τσάι στο ημίχρονο! Στη συνέχεια έγινε τηλεσχολιαστής. Το εκπληκτικό είναι πως στα πρώτα χρόνια της τηλεοπτικής του παρουσίας ήταν ακόμη πρόεδρος της Κόβεντρι, αλλά αυτό δεν ενοχλούσε κανέναν. Η σκληρή κριτική κατά πάντων, καθώς και η εκπληκτική γνώση των κανονισμών, τον έφερναν στην κορυφή.
Το 1972 έγινε πρωταγωνιστής ενός ακόμη απίστευτου περιστατικού. Σε ένα ματς Λίβερπουλ – Άρσεναλ στο «Άνφιλντ», ο διαιτητής τραυματίστηκε νωρίς στο παιχνίδι . Ο βοηθός πήρε τη θέση του, αλλά επειδή χρειάζονταν έναν ακόμη επόπτη, μόλις ζητήθηκε από τα μεγάφωνα να παρουσιαστεί όποιος είχε τα απαραίτητα «εφόδια», ο Χιλ άφησε τη θέση του στα δημοσιογραφικά και παρουσιάστηκε στον αγωνιστικό χώρο. Οι πάντες γνώριζαν πως ήταν και διαιτητής, έχοντας μάλιστα διδάξει σε σεμινάρια, αλλά κανείς δεν πίστευε πως θα είχε το θάρρος να αναλάβει την ευθύνη σε ένα τέτοιο ματς. Η Άρσεναλ μπλόκαρε τη Λίβερπουλ στο 0-0, με τον Χιλ να υποδεικνύει, οριακά, δύο φορές οφσάιντ τον Κέβιν Κίγκαν. Ο Μπιλ Σάνκλι, μετά το τέλος του ματς, είχε συγχαρεί τον Χιλ, λέγοντας πως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει στο μέλλον οποιαδήποτε κριτική του, αφού το είχε αποδείξει μέσα στο γήπεδο, εκεί δηλαδή που μετράνε τα κότσια και όχι μόνο οι γνώσεις!
Την ιδέα για τους τρεις βαθμούς στη νίκη μιας ομάδας την είχε προτείνει σε εκπομπή στην τηλεόραση στις αρχές της σεζόν 1979-’80, όταν σημειώθηκαν πολλές ισοπαλίες. Μετά από αρκετή συζήτηση με φίλους του παράγοντες, έπεισε τρεις από αυτούς να την καταθέσουν προς συζήτηση στο διοικητικό συμβούλιο της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας το καλοκαίρι του 1980. Χρειάστηκαν σχεδόν πέντε μήνες για να υλοποιηθεί και στις 9 Φεβρουαρίου του 1981 είχε ετοιμαστεί η σχετική εισήγηση που υπερψηφίστηκε σε μία ιστορική συνεδρίαση στις 27 Φεβρουαρίου. Ηταν μία πρόταση, που θα άλλαζε πολλά στο ποδόσφαιρο – και θα άλλαζε επίσης για πάντα τις στατιστικές του αθλήματος. Η πειθώ του Χιλ και η οξύνεια του είχαν πείσει και τους πιο παραδοσιακούς και το νέο σύστημα πέρασε παμψηφεί. Οι τρεις βαθμοί έγιναν σημείο αναφοράς και αποτέλεσαν ουσιαστικά την πρώτη συγκλονιστική διεθνή αλλαγή στο σπορ, μετά τη μείωση του αριθμού των παικτών που απαιτούνται για να είναι κάποιος οφσάιντ, δηλαδή έπειτα από σχεδόν 40 ολόκληρα χρόνια! Το έχετε για μικρό πράγμα;
Η πρώτη χρονιά που εφαρμόστηκε ήταν το 1981-82 στην Αγγλία αλλά δεν ακολούθησε πλην του Ισραήλ και της Νέας Ζηλανδίας κανείς άλλος για πέντε χρόνια! Η Κύπρος το καθιέρωσε το 1990 και στο ελληνικό πρωτάθλημα μπήκε στη ζωή μας το 1992-93. Μετά την εφαρμογή του στο Μουντιάλ του 1994 η ΦΙΦΑ το θεώρησε πετυχημένο και αυτό άνοιξε το δρόμο για όλους τους υπόλοιπους. Μέσα σε μία διετία το είχαν υιοθετήσει σε κάθε πρωτάθλημα και κάθε κατηγορία! Ηταν μία εμπνευσμένη σκέψη από τον Τζίμι Χιλ που με το «τρίποντο» αυτό άλλαξε για πάντα το ποδόσφαιρο!