Κάθε Μουντιάλ είναι σκηνές από το σήριαλ της ζωής μας!
Έφτασε λοιπόν. Από τη Βραζιλία και τη νίκη της Γερμανίας με το γκολ του Γκέτσε επί της Αργεντινής πέρασαν και πάλι τα τέσσερα χρόνια που μας χώριζαν ανάμεσα στα Μουντιάλ. Οι άνθρωποι, έλεγε ο Όλιβερ Χολμς, δεν σταματούν να παίζουν επειδή γερνάνε αλλά γερνάνε επειδή ακριβώς σταματούν να παίζουν! Γράφει για ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος.
Γράφοντας το 2014 το βιβλίο «Στιγμές Μουντιάλ» (που επανακυκλοφόρησε από τς εκδόσεις ΤΟΠΟΣ πριν λίγες μέρες) έκανα μία διαπίστωση για το πόσο μακριά μας φαινόταν το επόμενο όταν τελείωνε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο όταν ήμασταν παιδιά. Όταν είσαι παιδί μία μέρα μοιάζει με μία αιωνιότητα. Πόσο μάλλον, μάλλον μία τετραετία.
Μεγαλώνοντας, κάποια πράγματα δεν έχουν πια την ίδια μαγεία. Προσωπικά όμως αυτή η μέρα, που έρχεται κάθε τέσσερα χρόνια, παραμένει στο μυαλό μου ως ξεχωριστή. Παγκόσμιο Κύπελλο. Ακούγαμε πάντα τις δύο λέξεις να συνοδεύονται από την ετικέτα «το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό γεγονός στον πλανήτη». Παραμένει. Αν και η γιγάντωση του Τσάμπιονς Λιγκ το απειλεί. Δεν πρόκειται όμως να το λυγίσει.
Γιατί Μουντιάλ είναι κάτι διαφορετικό.
Είναι οι χώρες που μετέχουν, είναι η προσμονή που τις συνοδεύει, είναι η ικανότητα να συνδυάζει σε μία ομάδα τα πάντα: την συνύπαρξη παραδοσιακών αντιπάλων, το να ενώνει οπαδούς που στην εξέδρα δεν θα βρεθούν ποτέ μαζί, απενοχοποιεί το να φωνάξεις υπέρ ενός παίκτη που επειδή ανήκει στο αντίπαλο δέος στον μικρόκοσμο της καθημερινότητας δεν μπορείς να παραδεχτείς ως αξία. Αυτό είναι το Μουντιάλ. Το άκουσμα του εθνικού ύμνου. Η σημαία. Τα χρώματα της φανέλας. Αν το ποδόσφαιρο είναι η απάντηση, τότε η ερώτηση έχει δεκάδες διαφορετικές εκδοχές. Το Μουντιάλ φέρνει για ένα μήνα ανθρώπους εντελώς διαφορετικής κουλτούρας, δουλειάς, θρησκείας χρώματος, κοινωνικής τάξης πολύ κοντά. Να παρακολουθούν με το ίδιο ενδιαφέρον την ίδια αγωνία ένα ματς!
Για αυτό κάθε τέσσερα χρόνια τέτοια μέρα. Νοιώθουμε και πάλι παιδιά. Αν μη τι άλλο είναι ένα συναίσθημα μονάκριβο! Όλοι έχουν ένα βίωμα από την παιδική ηλικία, βλέποντας μπάλα. Και συνήθως είναι από το Μουντιάλ.
Είμαι βέβαιος πως κάθε ένας από εσάς έχει την δική του ιστορία από μία τέτοια βραδιά. Και αυτό το Μουντιάλ που έχουμε από σήμερα στην ζωή μας και για ένα μήνα, βοηθάει για να φτιάξουν τις δικές τους μικρές ιστορίες τα σημερινά παιδιά. Γιατί οι ώρες είναι καλές, γιατί δεν πρόκειται να περάσει στο ντούκου όπως του 2002 ας πούμε.
Αν θα είναι καλό Μουντιάλ, δεν ξέρω, Εξαρτάται τι εννοούμε καλό. Ψάχνοντας όλο στοιχεία, φωτογραφίες, γεγονότα από το παρελθόν για το βιβλίο το 2014 βρήκα αποκόμματα από τις ανασκοπήσεις παλιών Μουντιάλ. Μεγάλοι αρθρογράφοι, Έλληνες και ξένοι, σπουδαία περιοδικά, από το WORLDSOCCER, το GUERINSPORTIVO, το ONZE, o ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ , πολλές γνώμες. Ο τελικός του 1970 στο Μεξικό; Πολύ μέτριος. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978; Το χειρότερο ποιοτικά. Το Μουντιάλ του 1982; Μία καταστροφή οργανωτικά και αγωνιστικά. Εκείνο του 1974, χωρίς φαντασία και χωρίς κάτι το ιδιαίτερο από τακτικής άποψης! Τα διαβάζεις σήμερα και τρελαίνεσαι. Μέτριος τελικός το Βραζιλία – Ιταλία 4-1 το 1970; Συγκρινόμενος με ποιόν; Αν ο συνάδελφος μπορούσε να δει στο μέλλον, για παράδειγμα τον επόμενο τελικό Βραζιλία–Ιταλία του 94, θα έκανε χαρακίρι με αυτά που έγραφε! Το Μουντιάλ του 78 το χειρότερο; Συγκρινόμενο με το 70, το 66 το 54 σίγουρα ναι. Αλλά με αυτά που ακολούθησαν; Του 2002, του 1990 ; Σαν να συγκρίνουμε αστακό με μαριδάκι...
Όσο για το 74 και το ότι δεν πρόσφερε τίποτα καινούργιο από τακτικής πλευράς, ο άνθρωπος που το έγραψε μάλλον δεν πήρε πρέφα κάτι για το τόταλ φούτμπολ, την Ολλανδία, την Γερμανία, την Πολωνία και τον αέρα του διαφορετικού που έφεραν.
Συμβαίνει! Όσο και αν μας ξαφνιάζει σήμερα. Γιατί η ιστορία έχει αυτή την ιδιοτροπία. Οφείλεται να αποτιμάται χρόνια ύστερα από τα γεγονότα. Σπάνια καταλαβαίνεις πως αυτό που γίνεται μπροστά σου, είναι σημείο αναφοράς! Και φυσικά η ιστορία αξιολογείται μόνο με ανθρώπινα κριτήρια. Κανένα κομπιούτερ δεν μπορεί να συλλάβει το μεγαλείο του ανθρώπινου νου.
Αυτό το Μουντιάλ που αρχίζει σε λίγες ώρες θα το δούμε και θα το κρίνουμε τώρα. Θα το αποτιμήσουμε όμως αληθινά ύστερα από μία δεκαετία. Εκείνο του 2006 ήταν καλό πια και το ξέρουμε. Οι αναλαμπές κάποιων παικτών και ομάδων δεν σώσουν μία διοργάνωση. Εκείνο του 1990 ήταν άκρως απογοητευτικό. Του 2002 τώρα καταλαβαίνουμε πως η γεύση που μας άφησε ήταν αδιάφορη!Του 1998 όμως ήταν εξαιρετική.
Πάνω από όλα όμως , κάθε Μουντιάλ είναι ένα επεισόδιο στο σήριαλ της ζωής, και κάθε ένας μας ζει κάτι διαφορετικό, ξεχωρίζει αυτό που το δικό του μυαλό αξιολογεί. Σε κάθε ταινία υπάρχουν ρόλοι. Και ένας σκηνοθέτης. Τις σκηνές της ταινίας των δικών μας Μουντιάλ τις διαλέγουμε μόνοι μας. Και απονέμουμε και τα προσωπικά μας Όσκαρ. Καλή διασκέδαση!
