Ο κορυφαίος, Γκόρντον Μπανκς και τα ερωτηματικά που δεν θα απαντηθούν ποτέ!

Σε μια από τις κλασσικότερες σκηνές της αστυνομικής ταινίας «Ντέρτι Χάρι», ο επιθεωρητής Κάλαχαν προειδοποιεί τον επίδοξο ληστή, ότι «αυτός, ο Σμιθ και ο Γουέσον», θα τον αποτρέψουν από το να καταχραστεί τα κέρδη της καφετέριας βγάζοντας το Μάγκνουμ 44άρι του και πυροβόλοντας προς το μέρος του αφήνοντάς τον έκθαμβο. Έτσι έκθαμβος έμεινε και ο Πελέ στο Μουντιάλ του 1970, βλέποντας τον Γκόρντον Μπανκς σαν άλλο Ντέρτι Χάρι, με όπλο τα μακριά του χέρια και όχι κάποιο πιστόλι, να τεντώνεται και να τον αποτρέπει από το να σκοράρει, στην επέμβαση που έμεινε γνωστή με το όνομα «Η Απόκρουση του Αιώνα».  



Ο κορυφαίος, Γκόρντον Μπανκς και τα ερωτηματικά που δεν θα απαντηθούν ποτέ!

«Νόμιζα ότι ήταν γκολ», φώναξε ο Πελέ κλονισμένος, βλέποντας ενώπιον του να πραγματοποιείται η πιο εντυπωσιακή απόκρουση της ιστορίας, με τον Μπάνκς να αποκρίνεται ότι και αυτός νόμιζε ότι η μπάλα θα κατέληγε στα δίχτυα. «Γέρασες «Μπάνκσι», παλαιότερα αυτά τα μπλόκαρες», περιπαικτικά απάντησε ως μάρτυρας της φάσης ο αρχηγός Μπόμπι Μουρ στον τερματοφύλακα του,που είχε μόλις είχε «βγάλει» την μπάλα σχεδόν μέσα από το τέρμα του. Αν και η Αγγλία τελικά ηττήθηκε με 1-0 από γκολ του Ζαϊρζίνιο, η απόκρουση του Μπανκς παρέμεινε ανεξίτηλη στις μνήμες των συμπατριωτών του, ως την πεμπτουσία της τέχνης του τερματοφύλακα. 

Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, η Αγγλία είχε σηκώσει το Μουντιάλ που οργανώθηκε μέσα στο σπίτι της, με τον Μπανκς να είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής κρατώντας την εστία του ανέπαφη όχι για μία ούτε δύο, αλλά εφτά συνεχόμενες φορές (που αποτελεί ρεκόρ ως τις μέρες μας), πριν ο Εουσέμπιο του χαλάσει το «σερί» σκοράροντας με πέναλτι  στα ημιτελικά του τουρνουά. 

Μάλιστα, πριν ένα χρόνο, με αφορμή τη μάχη που δίνει με το καρκίνο στο νεφρό από το 2015, μια ανάρτηση είδε το φως της δημοσιότητας η οποία διατυμπάνιζε το θάνατο Άγγλου τερματοφύλακα. Το κακόγουστο αστείο έσπευσε να διαψεύσει ο λογαριασμός που τον εκπροσωπεί στο Τουίτερ με όνομα Gordon Banks OBE, αναφέροντας ότι ο «Μπάνκσι» είναι σώος και αβλαβής. «Ο Γκόρντον είναι ζωντανός. Η χυδαία φήμη που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο είναι θλιβερή και ενοχλητική για τον ίδιο και την οικογένειά του.

Είναι σπίτι του και είναι καλά!», ανέφερε η σχετική απάντηση βάζοντας τέλος στις φήμες που τον ήθελαν να έχει χάσει τη μάχη με τη πιο θανατηφόρα ασθένεια. Μάλιστα η αποτρόπαια αυτή είδηση είχε προλάβει να φτάσει στα αυτιά του δισέγγονού του, πριν διαψευστεί από τον ίδιο. «Έκλαιγε  όλη μέρα στο σχολείο. Ένα από τα παιδιά του το είπε και δεν μπορούσε να σταματήσει να κλαίει. Ήταν αηδιαστικό», ανέφερε ο ίδιος ο Μπανκς αργότερα όταν ρωτήθηκε σχετικά με το συμβάν. «Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Κάποιος τηλεφώνησε στο σπίτι και ρωτούσε την οικογένεια μου για μένα. Ήταν πολύ ντροπιαστικό».

 

 

Εκτός αυτού, λίγο καιρό αργότερα ο Μπανκς βρήκε το όνομα του ανάμεσα στους ποδοσφαιριστές που βρήκαν τον θάνατο εκείνο τον χρόνο, στα «Northwest FootballAwards», κάτι που ανάγκασε τον παρουσιαστή Νταν Γουόκερ να απολογηθεί και να ζητήσει να διορθωθεί το λάθος άμεσα.

Με αφορμή λοιπόν, τα 81α γενέθλια του Γκόρντον Μπανκς, κρίνεται ως ευκαιρία να ανατρέξουμε και να θαυμάσουμε την τόσο ιδιαίτερη και ταυτόχρονα χτυπημένη από κακοδαιμονία καριέρα του. Σαν σήμερα στις 30 Δεκέμβρη του 1937, γεννήθηκε στο Σέφιλντ της Αγγλίας ο Μπανκς. Ποτέ κανείς δεν χαρακτήρισε την ζωή ως εύκολη «διαδρομή», μα για τον Μπανκς ο «ισολογισμός» αυτής είχε αρνητικό πρόσημο. Γεννημένος σε φτωχή οικογένεια, είδε τον αδερφό του με προβλήμα αναπηρίαςνα πέφτει θύμα ληστείας και τελικά να δολοφονείται, ενώ κουβαλούσε τα κέρδη της παράνομης στοιχηματικής επιχείρησης του «τζογαδόρου» πατέρα του.

Ο ίδιος εγκατέλειψε το σχολείο στα 15 του και έπιασε δουλειά ως ανθρακωρύχος κάτι που τον βοήθησε να χτίσει τη σωματοδομή του. Έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στην ερασιτεχνική Μίλσπο, όταν η ομάδα χρειάστηκε την συνδρομή του μιας και ο βασικός τερματοφύλακας έτυχε να απουσιάζει σε ένα παιχνίδι. Κάπως έτσι, ξεκίνησε το ποδοσφαιρικό έπος για τον νεαρό Άγγλο τερματοφύλακα, ο οποίος αν και δοκιμάστηκε από την Ρόμαρς η οποία αγωνιζόταν στην Λίγκα του Γιόρκσαϊρ, η ήττα με 12-2 από την Στόκμπριτζ τον έφερε πίσω στην παλιά του ομάδα.

Παρέμεινε εκεί, ώσπου το 1958 «ανακαλύφθηκε» από την Τσέστερφιλντ και δοκιμάστηκε από την ομάδα των ακαδημιών της. Μάλιστα, το 1956 ανακάμπτοντας από ένα σπασμένο αγκώνα, βοήθησε την ομάδα των ακαδημιών της να φτάσει ως το τελικό του FAΚαπ νέων, όπου και γνώρισαν την ήττα στη παράταση με 4-3 από τα πασίγνωστα «μωρά του Μπάσμπι». Την ίδια χρονιά πραγματοποιήσε και το ντεμπούτο του με την ομάδα ανδρών, εις βάρος του βασικού τερματοφύλακα Ρον Πόουελ, στη τρίτη κατηγορία Αγγλίας ενάντια στην Κόλτσεστερ Γιουνάιτεντ, με το ματς να λήγει στο 2-2. Το τέλος εκείνης της σεζόν τον βρήκε να κρατά τη φανέλα βασικού κάτω από τα δοκάρια, κάτι που τον οδήγησε στο τέλος αυτής να μετρά μόλις τρεις απουσίες από το βασικό σχήμα και αυτές λόγω τραυματισμού. Η πολύ καλή πρώτη του σεζόν με την ανδρική ομάδα, προέτρεψε τον προπονητή της Λέστερ, Ματ Γκίλις, να τον φέρει στις «Αλεπούδες» για 7.000 στερλίνες, ανεβάζοντας το μισθολόγιό του κατά 15 ολόκληρες λίρες τη βδομάδα σε σχέση με πριν!

Στην πόλη του Λέστερ ο Μπανκς άρχισε, σιγά αλλά σταθερά,  να χτίζει το θρύλο του. Ο υψηλός ανταγωνισμός και η έλλειψη προπονητών τερματοφυλάκων εκείνη την εποχή, τον ανάγκασαν να προπονείται μόνος του, «εφευρίσκοντας» ο ίδιος τρόπους ενδυνάμωσης και βελτίωσης των ικανοτήτων του. Η επιμονή και η συνέπεια που πρόβαλε λειτούργησαν ευεργετικά στην προσωπική ανέλιξη και καταξίωση του. Mε τη φανέλα των «Αλεπούδων» κατέκτησε ένα Λιγκ Καπ τo 1964, νικώντας σε διπλό τελικό την Στόουκ Σίτι με 4-3 συνολικό σκορ,ενώ τρία χρόνια νωρίτερα είχε δεχθεί την ήττα με 2-0 από την «νταμπλούχο» τότε Τότεναμ στο τελικό του FA Καπ. Μάλιστα, στη πορεία προς το τελικό οι επεμβάσεις κρίθηκαν ως καταλυτικής σημασίας, αφού δέχθηκε μόλις πέντε γκολ σε εννιά αγώνες που έδωσαν οι «Αλεπούδες»του Λέστερ.

Στο Παγκόσμιο κύπελλο  του 1966 το άστρο του Μπανκς έμελε να λάμψει φεγγοβολώντας  τη πορεία της Αγγλίας ως τη παρθενική και έως τώρα μοναδική κατάκτηση του τροπαίου της ιστορίας της. Χρησιμοποιώντας μια τσίχλα (που μασούσε ως πατέντα για να βελτιώσει την επαφή των γαντιών του με την μπάλα) χρειάστηκαν 721 αγωνιστικά λεπτά για να δεχθεί γκολ, από τον ασυναγώνιστο Πορτογάλο Εουσέμπιο στα ημιτελικά του τουρνουά. 

Η νίκη με 4-2 στην παράταση του τελικού επί των Δυτικογερμανών, σφράγισε τον τίτλο για την Αγγλία και παράλληλα χάρισε στον Μπανκς το πρώτο από τους έξι συνολικά τίτλους που κατέκτησε ανακηρύσσοντάς τον ως το κορυφαίο τερματοφύλακα της χρονιάς. «Το τέρμα είναι τόσο ασφαλές με τον Μπανκς κάτω από τα δοκάρια, όσο και η τράπεζα  της Αγγλίας». Ένα παρατσούκλι, που λόγω του ονόματός του (Banks -> bank = τράπεζα) κόλλησε από τους συμπατριώτες του και για το οποίο στάθηκε περήφανα στο ύψος των περιστάσεων.

Παρά τον πρωταγωνιστικό ρόλο του στο Μουντιάλ της Αγγλίας, ο Μπανκς δεν δέχθηκε από την ομάδα του αυτό που λέμε «τιμές πρωταθλητή» κατά την επιστροφή του. Η εμφάνιση ενός νέου, ανερχόμενου και πολλά υποσχόμενου αστεριού, ονόματι Πίτερ Σίλτον, προξένησε διαταραχές στις σχέσεις του με τον Ματ Γκίλις. «Εμείς στην Λέστερ, θεωρούμε ότι οι καλές σου μέρες βρίσκονται στον παρελθόν και πρέπει να αποχωρήσεις». Η απογυμνωμένη συναισθηματικά και γεμάτη αχαριστία φράση του Σκωτσέζου μάνατζερ, αποδείχθηκε βεβιασμένη και δίχως εναλλακτική λύση, μιας και ο (νεότερος τότε ) Σίλτον είχε απειλήσει με αποχώρηση αν δεν του δινόταν η φανέλη βασικού. 

Αν και οι 50.000 λίρες (ιλιγγιώδες ποσό για την εποχή) που μπήκαν σαν ρήτρα για την απομάκρυνση του, έμοιαζαν απαγορευτικό για πολλές ομάδες της εποχής, η Στόουκ έκανε την κίνηση και τον ενέταξε στο δυναμικό της. 

Ωστόσο, η κόντρα του με την διοίκηση της Λέστερ δεν θα έληγε τόσο εύκολα. Για δεύτερη φορά, ο Γκίλις αρνήθηκε από τον Άγγλο τερματοφύλακα το μπόνους αφοσίωσης (loyalty bonus) του στο σύλλογο και ο Μπανκς δεν δέχθηκε να μεταγραφεί αν δεν του εκπληρωνόταν η επιθυμία. Παρά ταύτα, το αφεντικό της Στόουκ, Τόνι Γουόντινγκτον, πλήρωσε εν τέλει το ποσό των 2.000 λιρών στον Μπανκς,  κάτι που για αρκετό καιρό παρέμεινε μυστικό από τον ίδιο. «Δεν ήρθα εδώ για να πάρω σύνταξη. Ήρθα για να παίξω και να κερδίσω τίτλους», ήταν τα περίφημα λόγια του πρωταθλητή κόσμου προς τον ισχυρό άνδρα της Στόουκ. Η εκτίμηση που έτρεφε  ο Γουόντινγκτον για τον κορυφαίο γκολκιπερ  εκείνη την εποχή, έκανε τους δύο άνδρες να χτίσουν ένα ισχυρό φιλικό δεσμό μεταξύ τους, που κράτησε για πολλά χρόνια. 

Με την ομάδα της Στόουκ, ο Μπανκς πραγματοποιήσε 250 εμφανίσεις και κατέκτησε άλλο ένα Λιγκ Καπ το 1972, νικώντας στον τελικό την Τσέλσι του Ντέιβ Σέξτον, στο μοναδικό τροπαιο που έχει κατακτήσει η ομάδα των potters μέχρι και σήμερα. Στο  τέλος εκείνης της χρονιάς, ανακυρήχθηκε παίκτης της χρονιάς στην Αγγλία, κάτι που είχε να απονεμηθεί σε γκολκιπερ από το 1956 και τον Μπερτ Τράουτμαν της Μάντσεστερ Σίτι.

Βρισκόμενος στο απωγειο της καριέρας του, δέχθηκε ένα ολέθριο χτύπημα από τη μοίρα , που έμελε να του κοστίσει όσα μόχθησε να κατακτήσει με αίμα και ιδρώτα. Ένα παρ’ολίγον θανατηφόρο ατύχημα, έμελε να του κόψει τα φτερά και να του βάλει «ταβάνι» στις επιτυχίες του. Στις 22 Οκτωβρίου του 1972, ενώ επέστρεφε από μια φυσιοθεραπεία στον ώμο του, έχασε τον έλεγχο του αμαξιού  που οδηγούσε με αποτέλεσμα να πέσει σε ένα χαντάκι παράμερα του δρόμου. Η απώλεια του ελέγχου δεν έγινε άνευ λόγου και αιτίας μιας και μοναδικός υπαίτιος δεν ήταν άλλος από τον ίδιο. Η επιχείρηση προσπέρασης ενός βραδύτερου οχήματος, τον ανάγκασε να βγει στο αντίπερα οδηγικό ρεύμα με αποτέλεσμα να συγκρουστεί με ένα διερχόμενο όχημα. «Άκουγα τα κλάματα ενός αγοριού και δεν μπορούσα να δω τι συμβαίνει. Τότε ήρθε ο άνδρας με τον  οποίο συγκρούστηκα και το πρώτο πράγμα που τον ρώτησα ήταν αν είναι καλά το παιδί.

Αυτό με ενδιέφερε περισσότερο από την κατάσταση της υγείας μου. Ευτυχώς ήταν καλά», δήλωσε αργότερα για το συμβάν που του κόστισε στη ουσία όλη του την καριέρα. Μόλις δύο μήνες πριν τα 34α γενέθλιά του, εξαιτίας του πολύ σφοδρού χτυπήματος, θραύσματα από γυαλιά καρφώθηκαν στο δεξί του μάτι με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο αμφιβληστροειδής χιτώνας του ματιού του. Η περίπτωσήτου χρειάστηκε πάνω απο 300 ράμματα και η ανάρρωση του δεν εγγυόταν την απόλυτη επαναφορά του ματιού του. 

Μέχρι εκείνη τη μέρα, ο σπουδαίος Μπανκς είχε συμπληρώσει 639 συμμετοχές σε όλες τις διοργανώσεις και 73 εμφανίσεις με το εθνόσημο. Το νούμερο 1 των «Λιονταριών» έβλεπε την καριέρα του να γκρεμίζεται. «Μια μέρα έσκυψα να πιάσω το φλιτζάνι με το τσάι από το κομοδίνο δίπλα στο κρεβάτι μου και σοκαρίστηκα που έπιασα αέρα. Εκείνη την στιγμή είναι που συνειδητοποίησα την σοβαρότητα της κατάστασής μου», με περίσσεια λύπη εξομολογήθηκε αργότερα ως τη πιο δυσάρεστη ανάμνηση της ζωής του. «Αν δεν μπορώ να πιάσω ούτε ένα φλιτζάνι με τσάι, πως θα είμαι εις θέσιν να υπολογίζω την ταχύτητα και το ύψος μιας μπάλας», αποκρίθηκε απαρηγόρητος. 

Αν και επέστρεψε σε ελαφριάς μορφής προπόνηση έπειτα από έξι μήνες, ήταν φανερό ότι ο «Μπάνκσι» δεν θα ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος. Ανήμπορος να πιάσει τα «στάνταρ» και τα ιδανικά που ο ίδιος είχε θέσει στον εαυτό του, αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1973. Τρία περίπου χρόνια όμως αργότερα, του δόθηκε η ευκαιρία να αγωνιστεί στην Αμερική, για την «Φορτ Λόντερντέιλ Στράικερς». Με την επίστροφή του στην ενεργό δράση απέδειξε στο ποδοσφαιρικό πλανήτη και στον εαυτό του, ότι τα εμπόδια είναι για να τα ξεπερνάμε και όχι για να τα παρατάμε. Αν και τυφλός από το δεξί του μάτι, οι αντιδράσεις του ήταν κάτα κύριο λόγο σωστές και ο μόνος τομέας που υστερούσε ήταν η περιφερειακή του όραση.

Εν τέλει ήρθε ο καιρός να αποσυρθεί από την ενεργό δράση,αυτή τη φορά όχι επειδή αναγκάστηκε αλλά επειδή το ήθελε, και να αφήσει τους οπαδούς του να αναρωτιούνται, τι θα μπορούσε ακόμα να πετύχει αν δεν του συνέβαινε αυτό το ολέθριο για την καριέρα του ατύχημα. Ήλπιζαν ότι με εκείνον φύλακα άγγελο κάτω από τα δοκάρια της Εθνικής Αγγλίας, να ήταν εκείνοι που θα περνούσαν στη τελική φάση του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 1974 και όχι οι Πολωνοί, μιας και το χαμηλό σουτ που νίκησε τον Πίτερ Σίλτον ίσως να μην πέρναγε ποτέ από τον Μπάνκς. Ίσως ο Μπανκς να έπιανε «εκατοστάρα» εμφανίσεων με την εθνική Αγγλίας και να έγραφε την δική του ιστορία σε εθνικό επίπεδο για τα «Λιοντάρια». Ένα όμως παραμένει το ερωτηματικό που θα μας ταλανίζει αιώνια. Μέχρι που θα έφτανε ο θρύλος του, αν δεν του συνέβαινε ποτέ το μοιραίο ατύχημα το καταραμένο εκείνο πρωινό του Οκτώβρη... Το σίγουρο, ωστόσο είναι, ότι μέχρι και τις μέρες μας παραμένει ο κορυφαίος Άγγλος τερματοφύλακας όλων των εποχών. Χρόνια πολλά, μεγάλε Μπανκς.

Ιωάννης Γατσούλης