Τζοκ Στιν: Ο νικητής του μίσους!
Καρδιά που ένωσε όλη την Σκωτία, στο φινάλε των χτύπων της, το καμάρι της Βρετανίας και η επιλογή να «σπάσει» το μίσος. Η σειρά «The English Game», θύμισε σε όλους ότι ένας Σκωτσέζος ποδοσφαιριστής, άλλαξε την ιστορία του ποδοσφαίρου στην Αγγλία, αλλά ένας άλλος, συμπατριώτης του, ο Τζοκ Στιν, την απογείωσε σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Έπαιξε με την εκρηκτικότητα της ιστορίας και κέρδισε!
Σχεδόν σε όλα τα στάδια της Ευρώπης, υπάρχει έξω από το γήπεδο ένα ή περισσότερα αγάλματα που απεικονίζουν άλλοτε ποδοσφαιριστές, άλλοτε προπονητές, άλλοτε προέδρους, οι οποίοι κατάφεραν να αλλάξουν την ιστορία του κλαμπ και να πετύχουν κάτι μοναδικό που μέχρι και σήμερα, είναι αδύνατο να γίνει. Κάτι τέτοιο, θα έφτιαχνε και η Σέλτικ, όταν, πίσω στο μακρινό 1965, αποφασίζει να κάνει, μία από τις πιο περίεργες κινήσεις της εποχής. Ο Τζοκ Στιν γίνεται ο πρώτος προπονητής που πιστεύει στον Προτεσταντισμό και αναλαμβάνει την ηγεσία της σκωτσέζικης ομάδας, με τους Καθολικούς του συλλόγου, να είναι ιδιαίτερα αντίθετοι, αλλά όχι καταδικαστικοί. Το γεγονός ότι ο γεννημένος στο Χάμιλτον προπονητής, είχε ήδη, φορέσει για πάνω από 100 παιχνίδια, την ριγωτή φανέλα, τιμώντας τη με τρομερό πάθος, ήταν αρκετό ώστε να υπάρξει μία μικρή αποδοχή. Ωστόσο, πίσω από την ιδιαίτερη επιλογή, υπάρχει η απόφασή του, να αναλάβει την Χιμπέρνιαν, κάτι που ήταν αρκετό για να πείσει (και να πεισμώσει) την διοίκηση της Σέλτικ, να τον βάλει στο δικό της «τιμόνι». Η πιο γλυκιά ιστορία με το πιο αναπάντεχο τέλος για ολόκληρο το Νησί, είχε μόλις ξεκινήσει.
Βρίσκοντας μία παρέα παιδιών που γεννήθηκαν και ζούσαν στην Γλασκώβη, αποφασίζει να αλλάξει για πάντα το ποδόσφαιρο της Μεγάλης Βρετανίας. Η κατάκτηση του Κυπέλλου Σκωτίας θα δώσει παράταση για την παραμονή του στον πάγκο ενώ, τον επόμενο χρόνο, η επαναφορά των «Κελτών» στις επιτυχίες είναι δεδομένη. Καταφέρνει να κατακτήσει το πρωτάθλημα με δύο βαθμούς διαφορά από την αιώνια αντίπαλο, Ρέιντζερς και να βάλει τέλος στις αποτυχίες 12 χρόνων (!). Ωστόσο, αυτό το τρόπαιο δεν κρύβει απλά μία επιστροφή αλλά και ένα εισιτήριο στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (σημερινό Champions League) για την επόμενη σεζόν. Η ώρα του Στιν να περάσει στην αιωνιότητα και στα βιβλία σε μία, από τις πιο παλιές ομάδες της ιστορίας, του είχε χτυπήσει το «κουδούνι».
Το γεγονός ότι καμία βρετανική ομάδα δεν είχε καταφέρει να κατακτήσει το τρόπαιο με τα «μεγάλα αυτιά», με τους ημιτελικούς να είναι το «ταβάνι», ήταν αρκετό για τον 44χρονο, τότε, προπονητή, να κεντράρει το ενδιαφέρον των παιχτών του. Μέχρι εκείνη την χρονιά, μόνο η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπενφίκα, η Μίλαν και η Ίντερ, είχαν καταφέρει να στεφθούν πρωταθλήτριες Ευρώπης, με την τελευταία να είναι και το απόλυτο φαβορί για μία ακόμα κατάκτηση. Συγκεκριμένα, η ομάδα του Ελένιο Ερέρα, δημιουργού του γνωστού «κατενάτσιο», είχε κατακτήσει το κύπελλο τις δύο προηγούμενες χρονιές, με αποτέλεσμα, η ομάδα του, να ονομαστεί και ως «Grande Inter». Το ευτύχημα του συνόλου του Στιν ήταν ότι δεν αντιμετώπισε ούτε τους «νερατζούρι», ούτε την Ρεάλ Μαδρίτης σε όλη την διάρκεια του τουρνουά, καταφέρνοντας να αποκλείσει με την σειρά τις Ζυρίχη, Νάντ, Βοϊβοντίνα και την πανίσχυρη, Ντούκλα Πράγας (είχε αποκλείσει τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ). Στον μεγάλο τελικό της Λισσαβόνας, όμως, την περίμενε η Ίντερ.
Το σπάνιο στατιστικό της καταγωγής των παικτών αλλά και οι θρησκευτικές αρετές του προπονητή, ήταν το «μονοπώλιο» του ενδιαφέροντος, χωρίς να αναιρείται ότι η Σέλτικ είχε γίνει η πρώτη ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας που φτάνει μέχρι τον τελικό. Αν και ήταν το απόλυτο αουτσάιντερ, το γκολ του Σάντρο Ματσόλα στο 7ο λεπτό με πέναλτι, δεν αρκέστηκε για να ρίξει την ψυχολογία των παικτών, αλλά ούτε να χαλάσει τα πλάνα του Στιν. Η λειτουργία του αμυντικού συστήματος της ιταλικής ομάδας (που από πολλούς σχολιαζόταν ως αντιποδόσφαιρο) ήταν και πάλι σε λειτουργία, χωρίς, πάντως, θετικές συνέπειες. Στο 60’, το πλασέ του Τόμι Γκέμελ στα όρια της περιοχής, θα βάλει και πάλι στο παιχνίδι τους «Καθολικούς», για να φτάσει το 85ο λεπτό και η Σέλτικ να γράψει ιστορία. Το τρομερό σουτ του Μπόμπυ Μέρντοκ (που αρκετοί λένε ότι βρήκε στον Στίβ Χάλμερς) θα δώσει στους Σκωτσέζους τον πρώτο τους ευρωπαϊκό τίτλο και ταυτόχρονα, έκανε την αρχή για το Ηνωμένο Βασίλειο στις κατακτήσεις. Ο Τζοκ Στιν ζει το δικό του όνειρο μαζί με τα «Λιοντάρια της Λισσαβόνας», όπως είχε ονομαστεί η ομάδα που έσπασε ένα από τα πιο σπάνια ρεκόρ. Συγκεκριμένα, η Σέλτικ του 1966/67 είναι μέχρι και σήμερα, η μοναδική ομάδα που κατέκτησε ευρωπαϊκό τίτλο και απαρτίζονταν από παίκτες που έμεναν στην ίδια γειτονιά, λίγα μίλια μακριά από το γήπεδο, με μοναδική εξαίρεση τον Μπόμπι Λένοξ (έμενε στο βόρειο Άρσαϊρ).
Η πορεία του νεαρού τεχνικού, όμως, δεν είχε σταματήσει εκεί, αφού θα κατακτήσει, συνολικά, 10 πρωταθλήματα Σκωτίας, με εννέα από αυτά, να είναι συνεχόμενα, κάτι που είχε συμβεί για πρώτη φορά στην ιστορία του Σκωτσέζικου ποδοσφαίρου, μέχρι να το ισοφαρίσει η Ρέιντζερς (1988/89- 1996/97). Η αγάπη των «Hoops» ήταν παραπάνω από εμφανής και πρωτόγνωρη για έναν προτεστάντη. Μέσα σε όλα αυτά, έφτασε πολύ κοντά σε ακόμα ένα θαύμα, την περίοδο 1969-70, φτάνοντας έως και τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών όπου ήρθε ήττα στην παράταση από την ολλανδική Φέγενοορντ με σκορ 2-1. Το διαζύγιο στην περίοδο 1977/78, ήταν αρκετά άσχημο και για τις δύο πλευρές, με την φράση του ότι «Η Σέλτικ δεν ήταν η πρώτη μου αγάπη αλλά σίγουρα είναι η τελευταία», να αφήνει μία γλυκόπικρη γεύση στο φινάλε αυτής της πορείας.
Η μικρή παραμονή του στην Λιντς (για 44 μέρες), τον έφερε και πάλι στον πάγκο της εθνικής Σκωτίας. Η αγάπη του για την χώρα της γκάιντας ήταν τεράστια, όσο και το πρόβλημα της καρδιάς του. Το μυστικό με το θέμα της υγείας του, ήταν καλά κρυμμένο από το ποδοσφαιρικό του περιβάλλον αλλά όχι τόσο, όσο ότι δεν έπαιρνε την καθιερωμένη θεραπεία στους αγώνες. Ο ίδιος θεωρούσε ότι αυτά τα χάπια δεν τον άφηναν να συγκεντρωθεί στην δουλειά του, με αποτέλεσμα να μην τα παίρνει πριν από κάθε παιχνίδι.
Η μοίρα, όμως, είχε διαφορετική όρεξη σε αυτή την απόφαση. Στο σφύριγμα της λήξης του παιχνιδιού με την εθνική Ουαλίας για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1982, στο γήπεδο του Κάρντιφ, ο Τζοκ Στιν παθαίνει ανακοπή καρδιάς. Η ισοπαλία με 1-1, έδινε την πρόκριση στους Σκωτσέζους για τα play-offs, όπου θα αντιμετώπιζαν την Αυστραλία για τα τελικά του Μουντιάλ της Ισπανίας, χωρίς, όμως, τον προπονητή που τους έφτασε μέχρι εκεί. Σε ηλικία 56 ετών, η καρδιά του Στιν, που αντιστάθηκε στα πάντα, είχε σταματήσει να χτυπάει, με το πάθος του για το ποδόσφαιρο, να είναι η αιτία που θα φύγει τόσο άδοξα και νωρίς από την ζωή. Η φράση του Μπιλ Σάνκλι στον Στιν είχε βγει αληθινή, μέχρι και σήμερα, δηλαδή ότι «από τώρα, είσαι αθάνατος».
Η αγάπη που τον έκανε μοναδικό αλλά και το θράσος που τον μετέτρεψε σε άγαλμα με το Champions League στα χέρια, δείχνει την προσφορά αυτού του κυρίου στο σκωτσέζικο και βρετανικό ποδόσφαιρο. Ένας ανθρακωρύχος είχε πετύχει την τέλεια «αλλαγή» σελίδας αλλά και την ένωση ολόκληρης της Σκωτίας, με το άκουσμα της λέξης «σβήνω». Η τελευταία νίκη της ζωής του, έμελλε να είναι και η μεγαλύτερη. Αυτή κόντρα στο μίσος.
Νότης Χάλαρης