Τα «Όσκαρ» και τα «Χρυσά Βατόμουρα» των Euro U21 (1978-1992)
Το ποδόσφαιρο, όπως και η ζωή, «γεννάει» καθημερινά νέους πρωταγωνιστές. Πρωταγωνιστές, οι οποίοι περιμένουν την ευκαιρία τους, ώστε να λάμψουν και να δημιουργήσουν την δικιά τους υστεροφημία στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα.
Άλλοι ακολουθούν έναν διαφορετικό δρόμο για να χαράξουν την πορεία τους προς τα αστέρια. Εκείνον των μικρών εθνικών ομάδων και τον τίτλο του καλύτερου ποδοσφαιριστή (Golden Award) του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος U21.
Οι περισσότεροι, εξ αυτών, με τα χρόνια δικαιώθηκαν, ενώ λίγοι ήταν εκείνοι που έμειναν στην αφάνεια. Όλοι τους, ωστόσο, για μία μέρα, προβλήθηκαν ως το εν δυνάμει next big thing της στρογγυλής θεάς.
-
Ο κύκλος των νικητών ξεκινάει το 1978. Τότε, το πρώτο τουρνουά το κερδίζει η Γιουγκοσλαβία, με τον Βαχίντ Χαλίλχοτζιτς, να οδηγεί με έξι τέρματα την χώρα του στο τρόπαιο και τον ίδιο σε μια μεταγραφή-καριέρα στη Γαλλία. Αρχικά, η Ναντ και μετέπειτα η Παρί Σεν Ζερμέν εκτιμούν τις δυνατότητες του Βόσνιου φορ, ο οποίος πανηγυρίζει το πρωτάθλημα με τα «Καναρίνια» τη σεζόν 1982-1983 και τον τίτλο του καλύτερου ξένου παίκτη τις χρονιές 1984 και 1985.
Για τους λάτρεις της ιστορίας, η Εθνική μας ομάδα αποκλείστηκε από τη φάση των ομίλων, καθώς δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τα υψηλά εμπόδια της Ουγγαρίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Συγκεκριμένα, σε τέσσερις αναμετρήσεις συγκέντρωσε μόλις έναν βαθμό και αυτόν στην τελευταία αγωνιστική κόντρα στους Μαγυάρους (1-1), σε αγώνα που διεξήχθη στις Σέρρες.
-
Το 1980, συμμετέχουν για πρώτη φορά στη διοργάνωση η Κύπρος και η Ολλανδία. Το τρόπαιο καταλήγει στη Σοβιετική Ένωση, με τον Ανατολίι Ντεμιανένκο να εκτοξεύει την καριέρα του, μέσω του Golden Award, προς Κίεβο μεριά. Με την Ντιναμό, σηκώνει 16 τίτλους, ενώ στο βιογραφικό του αναγράφεται δις (1982,1985) η διάκριση του πολυτιμότερου Ουκρανού ποδοσφαιριστή.
-
Δύο χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1982, το τρόπαιο το σηκώνει η Αγγλία. Πολυτιμότερος ποδοσφαιριστής, ωστόσο, αναδεικνύεται ο Ρούντι Φέλερ από τη Δυτική Γερμανία (1η συμμετοχή στη διοργάνωση). Ο «Tante Käthe», αμέσως μετά, φτιάχνει βαλίτσες για Βρέμη, Ρώμη, Μασσαλία, ενώ κλείνει την καριέρα του στο Λεβερκούζεν. Απ’ αυτήν τη διαδρομή, κρατά ένα κύπελλο Ιταλίας (1990-91) με τους «Τζιαλορόσι», ένα Champions League (1992-93) με τις «Φώκιες», ένα Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 1990 και τον τίτλο του καλύτερου Γερμανού ποδοσφαιριστή το 1983.
-
Το 1984 η Αγγλία υπερασπίζεται επάξια το στέμμα της, αναδεικνύοντας, αυτή τη φορά, ένα δικό της παιδί σε πρωταγωνιστή του τουρνουά. Ο Μαρκ Χατέλϋ σημειώνει έξι τέρματα στη διοργάνωση και παίρνει κατά σειρά μεταγραφή σε Μίλαν και Μονακό (πρωταθλητής τη σεζόν 1987-88). Παρόλα αυτά, η «Ιθάκη» του έμελλε να είναι η Ρέιντζερς, με την οποία πανηγύρισε έντεκα τίτλους, ενώ τη χρονιά 1993-94 αναδείχθηκε ο πολυτιμότερος ποδοσφαιριστής στη Σκωτία.
-
Το 1986, το τρόπαιο αλλάζει χέρια και καταλήγει στην Ισπανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν ο πρώτος τελικός στην ιστορία της διοργάνωσης που κρίθηκε στα πέναλτι, με τους «Φούριο Ρόχας» να επικρατούν 3-0 των Ιταλών. Πρωτεργάτης του τίτλου και νικητής του Golden Award ήταν ο Μανουέλ Σαντσίς Οντιγιουέλο. «Προϊόν» της Castilla και μέλος της ομάδας (La Quinta del Buitre) που κυριάρχησε στο ισπανικό ποδόσφαιρο τη δεκαετία του 1980, o «Manolo» πέρασε όλη την ποδοσφαιρική του ζωή στη Ρεάλ Μαδρίτης, σαρώνοντας τα πάντα με τη «Βασίλισσα». Εικοσιένα (21) τρόπαια και ο τίτλος του καλύτερου Ισπανού ποδοσφαιριστή την σεζόν 1989-90, επιβεβαιώνουν το εν λόγω.
-
Το 1988, η Εθνική μας ομάδα περνάει για πρώτη φορά στην ιστορία της από τη φάση των ομίλων. Ειδικότερα, το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα φτάνει ένα βήμα από το τρόπαιο αντιμετωπίζοντας στον τελικό, σε διπλά παιχνίδια (0-0 εντός, 3-0 εκτός), την πρωταθλήτρια Γαλλία. Πρώτος σκόρερ του τουρνουά, ήταν ο Αριστείδης Καρασαβίδης με πέντε τέρματα, ενώ το βραβείο του πολυτιμότερου ποδοσφαιριστή πήρε ο Λοράν Μπλαν. Η συνέχεια για τον Γάλλο κεντρικό αμυντικό; Νάπολι, Νιμ, Σαιντ-Ετιέν, Οσέρ, Μπαρτσελόνα, Μαρσέιγ, Ίντερ, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, τίτλοι, χρήματα και δόξα. Ωστόσο, ο Μπλαν στη λίστα με τα κύπελλα που κατέκτησε, πάντα θα καμαρώνει λίγο παραπάνω, για το Παγκόσμιο του 1998 και το Ευρωπαϊκό του 2000 με τους «Les Bleus».
-
Ο τίτλος το 1990 επανέρχεται στα χέρια της Σοβιετικής Ένωσης. Ο φιναλίστ με τη Γιουγκοσλαβία, Ντάβορ Σούκερ, βρίσκει παρηγοριά στο βραβείο του πολυτιμότερου ποδοσφαιριστή του τουρνουά. Ο Κροάτης, μετά απ’ αυτή τη διάκριση, ανοίγει τα φτερά του για νέες πολιτείες, περνώντας μια οχταετία γεμάτη γκολ στην Ισπανία (Σεβίλλη – Ρεάλ Μαδρίτης), μια «στεγνή», για την αξία του, διετία στην Αγγλία (Άρσεναλ – Γουέστ Χαμ) και κολλάει τα τελευταία ένσημα, την περίοδο 2001-2003, στη Γερμανία και το Μόναχο 1860. Όλοι, ωστόσο, θα τον θυμούνται για την τρελή πορεία των «Vatreni» -παρατσούκλι της Εθνικής Κροατίας- στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1998, τότε που τα κομβικά του τέρματα, συνέβαλαν στην κατάληψη της 3ης θέσης.
-
Ο τίτλος, μετά τη χαμένη προσπάθεια του 86’, καταλήγει το 1992 στην Ιταλία. Ο Ρενάτο Μπούσο παίρνει από το χέρι τους «Azzuri» και τους οδηγεί στη «Γη της Επαγγελίας», ενώ, εκείνος ακολουθεί μια δυσανάλογη πορεία των τότε πεπραγμένων του. Από την αδυναμία καθιέρωσης στη Γιουβέντους (πρωταθλητής τη σεζόν 1985-86), σ’ έναν γυρολόγο της γείτονος χώρας, μετρώντας εφτά διαφορετικές ομάδες και μόνο ένα Super Cup Ιταλίας το 1991 με την Σαμπντόρια.
Επιμέλεια: Χρήστος Καρώνης