The day a team died: ήταν ποδοσφαιριστές σταρ, αλλά κανονικά παιδιά στη ζωή τους!
Έχουν υπάρξει κι άλλες αεροπορικές τραγωδίες μάλιστα μία από αυτές, εκείνη της Τορίνο το 1949 με πολύ περισσότερους νεκρούς ή της Εθνικής ομάδας της Ζάμπια το 1993 ωστόσο αυτό που συνέβη στην Βαυαρία το 1958 επηρέασε πολλά πράγματα και ισως γιατί μέσα από αυτό η Μάντσεστερ Γιουναιτεντ κατάφερε να επανακαθορίσει όλο το μέλλον του συλλόγου την κάνει ξεχωριστή. Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος.
Μια πρώτη ανάγνωση γι’ αυτό που συνέβη πριν από 63 χρόνια, είναι πως μία απώλεια, ειδικά με τόσες νέες ψυχές να περιλαμβάνονται στην μακριά λίστα αφήνει πάντα την αίσθηση του ανεκπλήρωτου.
Κανείς για παράδειγμα δεν μπορεί να ξέρει, πως θα ήταν το ίδιο το αγγλικό ποδόσφαιρο εάν οι μισοί παίκτες της βασικής εντεκάδας εκείνη την εποχή της Γιουνάιτεντ εξελίσσονταν στους βασικούς των «λιονταριών» στα Μουντιάλ του 1958 και 1962. Και πόσο διαφορετική θα ήταν η εικόνα της ομάδας που κατέκτησε τον τίτλο το 1966. Προσωπικά μου έχει πει ο Τέρι Βέναμπλς πως εάν ζούσε ο Ντάνκαν Έντουαρντς Θα συναγωνιζόταν σε δημοτικότητα, και τον Πελέ, ενώ θα ήταν πιθανότατα αυτός ο αρχηγός της εθνικής ομάδας, αντί του Μπόμπι Μουρ το 1966.
Όλα αυτά τα πιθανολογούμε. Κανείς δεν το ξέρει και φυσικά κανείς δεν θα το μάθει.
Αυτό που ξέρουμε είναι τι συνέβη εκείνη την ημέρα και τι άλλαξε στις ζωές αυτών που έμειναν πίσω. Ο Ματ Μπάσμπι, που είχε ψύχωση με αυτό το νέο Κύπελλο Πρωταθλητριών, το οποίο αποκαλούσε Ιερό δισκοπότηρο. Αγνόησε την απαγόρευση της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, η οποία ήδη είχε επιβάλει στην Τσέλσι το 1955 εμπάργκο για να μην μετάσχει σε αυτή την καινούργια ευρωπαϊκή προσπάθεια και δήλωσε πως για τη Γιουνάιτεντ ήταν μονόδρομος η συμμετοχή.
Ο πόλεμος, έστω και υπόγειος, που ξέσπασε ανάμεσα στους χαρτογιακάδες της ομοσπονδίας και τον Μπάσμπι πιθανώς να προκάλεσε στο τέλος και την τραγωδία. Αν εκείνη την μοιραία Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου 1958, η ομοσπονδία ανέβαλε το παιχνίδι της Γιουνάιτεντ σε μια εποχή που όλα τα ματς γινόντουσαν Σάββατο, θα μπορούσαν να περιμένουν πριν αναχωρήσουν από το Μόναχο να βελτιωθεί ο καιρός ή να αλλάξει το αεροπλάνο. Φυσικά αυτό δεν έγινε.
Αυτό που ξέρουμε επίσης είναι πως ένας αληθινός ήρωας, ο Βορειοϊρλανδός τερματοφύλακας Χάρι Γκρεγκ μέσα από τα συντρίμμια έσωσε αρκετές ζωές κυρίως μιας Σέρβας ονόματι Λούκιτς, που ήταν έγκυος - και δεν το ήξερε- και μαζί της είχε ένα κοριτσάκι μωρό. Η αυτοθυσία του γυμνασμένου νεαρού τερματοφύλακα κρατήσει στη ζωή τη μητέρα και ουσιαστικά τα δύο παιδιά και μετά από πάρα πολλά χρόνια το 1998 τα γνώρισε από κοντά! Είναι ένας από τους δύο που ζουν ακόμα από εκείνη τη μέρα, μαζί με τον σερ Μπόμπι Τσάρλτον.
Πριν από χρόνια είχα γνωρίσει τον Ρέι Γουντ που πέθανε τελικά το 2002 και ήταν ο αναπληρωματικός τερματοφύλακας του Γκρεγκ. Και εκείνος ήταν τυχερός και σώθηκε από τα συντρίμμια. Μάλιστα είχε βρεθεί στα μέρη μας, το 1972 ως προπονητής της ομάδας των Τρικάλων και μου είχε πει μια πολύ ωραία ιστορία, όταν μετά από ήττα εντός έδρας από τον Απόλλωνα Κάποιος δημοσιογράφος τον ρώτησε, εάν φοβάται στη σκέψη του υποβιβασμού. «Χαμογέλασα» είπε «και του απάντησα ότι είχα βγει από τις φλόγες στα συντρίμμια αεροσκάφους το 1958 όποτε οτιδήποτε έχει να κάνει με το ποδόσφαιρο δεν με φοβίζει»....
Η μοίρα ήθελε τον Μπάσμπι να το πετύχει αυτό το όνειρο, να κάνει την Γιουνάιτεντ την πρώτη αγγλική ομάδα που θα γινόταν πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ακριβώς 10 χρόνια μετά και αφού θα είχε ξαναχτίσει την αδικοχαμένη ομάδα των «μπέμπηδων» με νέα παιδιά, με τον Τζορτζ Μπεστ τον Ντένις Λόου και αρχηγό τον Μπόμπι Τσάρλτον θα τα κατάφερνε.
Είχα γνωρίσει έναν δημοσιογράφο που σώθηκε στο δυστύχημα τον Φρανκ Τέιλορ που έγραψε ένα εξαιρετικό βιβλίο με τίτλο The day a team died. Μου είχε πει με ανατριχιαστικό τρόπο πως ζητούσε από τους συναδέλφους του να έρθουν πιο μπροστά στο αεροπλάνο γιατί υπήρχαν πολλές κενές θέσεις για να κάτσουν δίπλα του. Πίστευαν όμως πως πίσω ήταν πιο σίγουροι. Και αυτή αποδείχτηκε πως ήταν η μοιραία κίνηση της ζωής τους.
Μαζί με την ομάδα σκοτώθηκαν οκτώ από τους κορυφαίους Άγγλους δημοσιογράφους της εποχής επηρεάζοντας και εκείνοι, με τον τρόπο τους, τα γεγονότα των επόμενων χρόνων. Όταν σχεδόν κάθε εφημερίδα είχε χάσει τον καλύτερο της δεν ήταν εύκολο να μην αναφέρεται κάθε χρόνο η τραγωδία και να μην γίνονται διεξοδικά αφιερώματα κάτι που βοήθησε πάρα πολύ στην συντήρηση της μνήμης!
Σίγουρα βοήθησε επίσης το γεγονός ότι υπήρχαν επιζήσαντες, κάτι σπάνιο στις αεροπορικές τραγωδίες. Ο Μπάσμπι και ο Τσάρλτον κράτησαν ολοζώντανο το όνειρο και τη μνήμη των υπόλοιπων αλλά και οι προσωπικές ιστορίες αυτών που δεν ξανάπαιζαν ή συνέχισαν άλλου την καριέρα τους αναπαράχθηκαν και το γεγονός πως υπήρχαν αυτόπτες μάρτυρες για να μεταφέρουν τα γεγονότα ώστε να γίνουν ταινία, βιβλίο, αφιερώματα διατήρησε τη συλλογική μνήμη.
Τέλος κάτι που κράτησε ολοζώντανο στις σκέψεις όλων το γεγονός ήταν πως εκείνη την εποχή οι ποδοσφαιριστές δεν ζούσαν στο δικό τους κόσμο πλήρως αποξενωμένοι από τους οπαδούς, αλλά ήταν ένα κομμάτι από αυτούς έμεναν δίπλα τους μοιραζόντουσαν πολλές φορές στις διαδρομές στο ίδιο λεωφορείο πηγαίνοντας στο γήπεδο, διασκέδαζαν στο ίδιο μπαρ με εκείνους που πλήρωναν από το υστέρημα τους για να τους δουν. Ήταν μία ομάδα με ποδοσφαιρικούς σταρ αλλά με κανονικούς ανθρώπους. Κάτι το οποίο δεν πρόκειται ποτέ στο μέλλον να ξαναδούμε.
