Αγγλικό ποδόσφαιρο: Η «περίεργη» σχέση από τον έναν αναπληρωματικό έως τις πέντε αλλαγές μέσα σε εξήντα χρόνια!
Μπορεί να μιλάμε για το πιο προηγμένο και το πιο απρόβλεπτο πρωτάθλημα του πλανήτη, όμως οι Άγγλοι δυσκολεύονται να αλλάξουν τις συνήθειές τους! Κανένα από τα τέσσερα, εναπομείναντα κορυφαία, δεν έχει τρεις αλλαγές, αλλά στο «Νησί» τα πράγματα είναι αλλιώς! Τους πήρε 60 χρόνια για να φτάσουν από τη μία αλλαγή στις… πέντε!
Όταν κάτι δεν πάει καλά σε μία αναμέτρηση πλέον για κάποιον από τους δύο προπονητές, ευθύς αμέσως γυρνούν να κοιτάξουν στον πάγκο τους. Εξετάζουν τις επιλογές τους και προσπαθούν να δουν ποιος είναι αυτός ο ποδοσφαιριστής που θα μπορούσε να αλλάξει όσα συμβαίνουν στο ματς.
Η δυνατότητα αυτή σήμερα έχει αυξηθεί σε όλα τα πρωταθλήματα του κόσμου! Οι τρεις αλλαγές που είχαμε συνηθίσει έγιναν πέντε, η Premier League διατήρησε την παράδοσή της να μην συμβιβάζεται αμέσως σε απότομες αλλαγές, αλλά όλα δείχνουν πως και στο «Νησί», η καινοτομία που υπάρχει στο ποδόσφαιρο, θα εφαρμοστεί άμεσα.
Πώς όμως φτάσαμε από την πρώτη αλλαγή σε Παγκόσμιο Κύπελλο το 1954 και τη μία αλλαγή στο αγγλικό πρωτάθλημα το 1966 στις πέντε; Η εξέλιξη είναι ραγδαία και ρεαλιστικά, δεν έχει μεσολαβήσει ούτε ένας αιώνας και ας μας ξεγελά η μεταβολή του 20ου σε 21ο!
Μιλάμε για 60 χρόνια, μέσα στα οποία το ποδόσφαιρο αλλάζει, προοδεύει και προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει το δικαίωμα του λάθους. Είτε αυτό αφορά την επιλογή παικτών, είτε ένα οφσάιντ που δεν υπάρχει.
Σαφώς και αναφερόμαστε στον VAR, προφανώς και κάνουμε λόγο για τις πέντε αλλαγές, οι οποίες πλέον δίνουν την δυνατότητα σε έναν προπονητή να διαφοροποιήσει πλέον το 50% της ομάδας του, χωρίς τον τερματοφύλακα. Υπερβολικό ή δίκαιο; Η ιστορία μιλά από μόνη της…
Αναλυτικότερα, ο πρώτος παίκτης που έγινε αλλαγή, όπως εμείς εννοούμε τις αλλαγές, ήταν ο Ρίτσαρντ Γκότινγκερ το 1954, ο οποίος αντικατέστησε τον Χορστ Έκελ σε ένα ματς της Δυτικής Γερμανίας. Πριν από αυτό, αν ένας παίκτης που βρισκόταν στην ενδεκάδα τραυματιζόταν ή θα έπρεπε να συνεχίσει ή θα άφηνε την ομάδα του με 10 παίκτες. Ήταν μονόδρομος…
Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αγγλίας, η οποία δεν ήταν ποτέ ένας οργανισμός που του άρεσε να βιάζει τις αποφάσεις, αρνήθηκε να επιτρέψει αναπληρωματικούς μέχρι τη σεζόν 1965-1966. Όταν πρωτοεμφανίστηκε η ιδέα της εισαγωγής αναπληρωματικών στο βρετανικό παιχνίδι, η FA αποφάσισε ότι έπρεπε να κρατήσει όσο πιο σφιχτό λουρί γινόταν. Ως αποτέλεσμα, επέτρεπαν στις ομάδες να έχουν μόνο έναν παίκτη που θα μπορούσε να τεθεί και ακόμη και τότε έπρεπε να αντικαταστήσει έναν τραυματισμένο παίκτη. Αυτό παρέμεινε έτσι για δύο σεζόν, αλλά σύντομα έγινε σαφές ότι οι προπονητές προσπαθούσαν να αλλάξουν τους κανόνες προς όφελός τους. Ο Ντον Ρέβι, ο προπονητής της Λιντς Γιουνάιτεντ εκείνη την εποχή, ήταν γνωστός για το ότι ενθάρρυνε τους παίκτες του να προσποιηθούν τον τραυματισμό για να κάνουν μια αλλαγή, ώστε να μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που εξελίσσεται το παιχνίδι. Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία τροποποίησε τους κανόνες πριν από τη σεζόν 1967-1968 για να επιτρέψει να γίνουν αντικαταστάσεις και για λόγους τακτικής.
Η ιστορία γράφτηκε στο αγγλικό ποδόσφαιρο στις 21 Αυγούστου του 1965, όταν ο Κιθ Πίκοκ έγινε ο πρώτος παίκτης που μπήκε στον αγωνιστικό χώρο ως αλλαγή, αντικαθιστώντας τον Μάικ Ρόουζ, μετά από 11 αγωνιστικά λεπτά στον αγώνα της Τσάρλτον εναντίον της Μπόλτον, όταν ο Μάικ Ρόουζ.
Την ίδια ακριβώς μέρα, ο Μπόμπι Νοξ «έγραψε» επίσης ιστορία καθώς ήταν ο πρώτος αναπληρωματικός που πέτυχε γκολ. Σκόραρε με την φανέλα της Μπάροου εναντίον της Ρέξαμ, βοηθώντας άπαντες να καταλάβουν πόσο σημαντική μπορεί να είναι η δυνατότητα αλλαγής ενός παίκτη, σε μία αναμέτρηση.
Ωστόσο, δεν ήταν εύκολο να αλλάξει τόσο γρήγορα ο τρόπος με τον οποίο έβλεπαν οι Άγγλοι το δικό τους παιχνίδι! Οι προπονητές συνέχιζαν να κάνουν την αλλαγή μόνο αν τραυματιζόταν κάποιος, με εξαίρεση την Γουέστ Μπρομ!
Αυτή ήταν η ομάδα που προσαρμόστηκε πιο άμεσα στη… νέα τάξη πραγμάτων και άρχισε να εξαντλεί το δικαίωμά της να αλλάζει το σχήμα της μέσα στο ενενηντάλεπτο σε αναμετρήσεις του FA Cup!
Κάθε σύλλογος που δεν έδρευε στην Αγγλία, είχε την δυνατότητα να κάνει δύο διορθωτικές κινήσεις. Αυτό στο «Νησί» καθιερώθηκε 20 χρόνια μετά! Το 1987…
Ξεκίνησε με το να επιτρέπονται δύο αναπληρωματικοί εκτός αγωνιστικού χώρου καθώς και ένας τερματοφύλακας, ο οποίος ήταν κανόνας που εισήχθη με την Premier League το 1992. Αν και μπορούσαν να παρευρίσκονται τρεις, μόνο δύο μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αρχικά. Αυτό άλλαξε για τη σεζόν 1994-1995, οπότε οι σύλλογοι μπορούσαν να ονομάσουν και να χρησιμοποιήσουν τρεις παίκτες, αν και ένας από αυτούς μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μόνο για την αντικατάσταση του τερματοφύλακα. Το 1996-1997 ο αριθμός των παικτών στον πάγκο των αναπληρωματικών αυξήθηκε σε πέντε, αν και μόνο τρεις μπορούσαν να μπουν στο παιχνίδι κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αυξήθηκε σε επτά πριν από τη σεζόν 2008-2009, επίσης με μόνο τρεις να χρησιμοποιούνται.
Και φτάνουμε στα σημερινά δεδομένα, όπου η Premier League είναι και πάλι πίσω από το ποδόσφαιρο, παρά το γεγονός πως μιλάμε για το πιο προηγμένο πρωτάθλημα στον πλανήτη!
Κάθε ομάδα σε κάθε πρωτάθλημα δικαιούται μέχρι και πέντε αλλαγές, ενώ αυτό αναμένεται να εφαρμοστεί στο «Νησί» από την επόμενη χρονιά. Κάπως έτσι, το αγγλικό ποδόσφαιρο αλλάζει ξανά αργότερα από τους υπολοίπους. Οι… υπόλοιποι το παρασύρουν και αυτό ακολουθεί, προσπαθώντας να κρατήσει το άθλημα όπως το συνηθίσαμε!
Δημήτρης Μανάκος