Premier League και ντέρμπι πάνε μαζί! Ιδού οι τρεις μεγαλύτερες «μάχες» στο αγγλικό ποδόσφαιρο
Η λέξη ντέρμπι είναι κατ’ εξοχήν αγγλική, δεν θα μπορούσε συνεπώς να απουσιάζει από το αγγλικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Κόντρες που ξεκίνησαν με πολιτικά κυρίως προσχήματα, απέκτησαν μεταξύ άλλων και αθλητική υπόσταση και μεταφέρθηκαν εντός γηπέδων. Στους αγώνες που ακολουθούν η ατμόσφαιρα στις κερκίδες είναι τεταμένη και με την παραμικρή πρόκληση μπορεί πολύ εύκολα να γίνει της… κολάσεως!
Ποιος φίλαθλος δεν απολαμβάνει ένα ωραίο ντέρμπι; Πόσο μάλλον όταν δεν έχει μόνο αθλητικό αντίκτυπο. Η Μπόκα Τζούνιορς ενάντια στη Ρίβερ Πλέιτ αντιπροσωπεύει τη μάχη μεταξύ φτωχών και πλουσίων. Σαν να θυμίζει το Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός· η εργατική τάξη του Πειραιά κόντρα στην ανώτερη τάξη της Αθήνας. Το Clasico, Μπαρτσελόνα έναντι Ρεάλ, αποτελεί ένα από τα πιο φαντασμαγορικά αθλητικά γεγονότα στον «πλανήτη» του ποδοσφαίρου. Η Μίλαν με την Ίντερ «κονταροχτυπιούνται» για το ποια θα κερδίσει την αγάπη του Μιλάνου. Ωραία όλα αυτά, όμως δεν ξέρεις τι πάει να πει ντέρμπι αν δεν κάνεις πρώτα μια στάση στην Αγγλία· εκεί όπου γεννήθηκαν η ένταση και το πάθος μέσα στα γήπεδα. Ποια είναι αυτά τα ντέρμπι, λοιπόν, που προκαλούν παραλήρημα;
Ντέρμπι του Βορείου Λονδίνου
Άρσεναλ ή Τότεναμ; Τότεναμ ή Άρσεναλ; Δύσκολη επιλογή, πόσο μάλλον όταν γίνεται αναφορά σε δύο εξίσου μεγάλους συλλόγους με μακρά ιστορία να τους κοσμούν. Μπορεί τη δεδομένη στιγμή η Άρσεναλ να δείχνει την υπεροχή της έναντι της αποδεκατισμένης Τότεναμ, όμως στις μεταξύ τους αναμετρήσεις τα «σπιρούνια» δείχνουν ποιος κάνει κουμάντο στο Βόρειο Λονδίνο, αφού στα εντός έδρας παιχνίδια παραμένουν ως επί το πλείστον αήττητα. Πώς ξεκίνησε όμως, αυτή η κόντρα;
Δεν έχει να κάνει μόνο με το γεγονός ότι βρίσκονται στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Οι λόγοι είναι κατά βάση πολιτικοί. Όταν η Άρσεναλ μεταφέρθηκε από το Πλάμστεντ στο Χάιμπουρι, ουσιαστικά εισχώρησε στην «επικράτεια» της Τότεναμ. Παρ' όλο που οι «κανονιέρηδες» βρίσκονταν στην δεύτερη κατηγορία, οι δρόμοι των δύο ομάδων διασταυρώνονταν συχνά σε τοπικές αναμετρήσεις κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η δημιουργία αντιπαλότητας ήταν αναπόφευκτη.
Το 1919 ήταν όμως, που τα πράγματα πήραν τροπή προς το χειρότερο. Με το τέλος του πολέμου, πάρθηκε η απόφαση επέκτασης της πρώτης κατηγορίας με την προσθήκη δύο ομάδων από τη δεύτερη κατηγορία. Η Τσέλσι και η Τότεναμ, που τερμάτισαν στην 19η και την 20η θέση αντίστοιχα, επέμεναν πως δεν πρέπει να υποβιβαστούν, αλλά να παραμείνουν στο πρωτάθλημα μαζί με τις νέες προσθήκες. Οι «μπλε» παρέμειναν, μιας και ο υποβιβασμός τους ήταν εξ αρχής αμφιλεγόμενος. Η Άρσεναλ αποφασίζει να «ρίξει λίγο λάδι στη φωτιά», διεκδικώντας την θέση της Τότεναμ, το οποίο και κατάφερε. Οι ρόλοι αντιστρέφονται· τα «σπιρούνια» υποβιβάζονται, για να επιστρέψουν την επόμενη χρονιά, και οι «κανονιέρηδες» πήραν «προαγωγή», την οποία διατήρησαν μέχρι σήμερα.
Προφανώς, αυτή η διαμάχη μεταφέρθηκε και έξω από τα γήπεδα, μεταξύ των οπαδών, χωρίς βέβαια, να έχουν παρατηρηθεί ποτέ ακραία περιστατικά βίας. Περισσότερο ξεσπούν στους παίκτες. Όταν, για παράδειγμα, ο Σολ Κάμπελ συνέχισε από την Τότεναμ την καριέρα του στην Άρσεναλ, οι υποστηρικτές της πρώτης του επιτέθηκαν φραστικά και ομοιώματά του καίγονταν, εφόσον θεωρούνταν προδότης.
Σήμερα η αντιπαλότητα συνεχίζεται, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό. Οι λόγοι πολλοί. Οι νεότεροι δεν γνωρίζουν καν την ιστορία και πως οι δύο ομάδες οδηγήθηκαν στην έχθρα. Έπειτα, πλέον το Λονδίνο χαρακτηρίζεται από φυλετική ποικιλομορφία, επομένως οι φίλαθλοι δεν έχουν κάτι ουσιαστικό να χωρίσουν. Φυσικά και κατά καιρούς έχουν υπάρξει ρατσιστικές επιθέσεις, ιδιαίτερα κατά Εβραίων οπαδών της Τότεναμ, πράγμα ανυπόστατο, μιας και η Άρσεναλ έχει εξίσου Εβραίους υποστηρικτές. Άλλωστε, αυτά τα επεισόδια προκαλούνται από μειονότητες ρατσιστών που πάντα θα υπάρχουν και σε καμία περίπτωση δεν χαρακτηρίζουν το σύνολο.
Πλέον και οι δύο ομάδες χαράσσουν μια αξιόλογη πορεία, βασιζόμενες πάντα στην πλούσια ιστορία τους. Μπορεί να μην είναι το πιο «άγριο» ντέρμπι που θα παρακολουθήσετε, όμως είναι αδιαμφισβήτητα ψυχαγωγικό με γρήγορη ροή και παρουσία πληθώρας γκολ.
Ντέρμπι του Μάντσεστερ
Ας ταξιδέψουμε για λίγο στο Μάντσεστερ. Εκεί όπου βρίσκονται δύο από τις μεγαλύτερες ομάδες του αγγλικού πρωταθλήματος. Από τη μία η Σίτι, η οποία έχει καθιερώσει την κυριαρχία της στα γήπεδα της Αγγλίας, και από την άλλη η Γιουνάιτεντ που κάνει αξιοσέβαστα βήματα για να επιστρέψει στα τοπ κλαπ της χώρας.
Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα ντέρμπι στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου, μιας και η πρώτη τους συνάντηση πραγματοποιήθηκε το 1881, μόλις τρία χρόνια μετά την ίδρυση της Γιουνάιτεντ και ένα χρόνο περίπου μετά την σύσταση της Σίτι. Ο λόγος της αντιπαλότητας προφανής· και οι δύο σύλλογοι υπάγονται στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Οι οπαδοί απλώς καλούνται να επιλέξουν ποιος από τους δύο τους αντιπροσωπεύει καλύτερα και τους προσφέρει περισσότερες συγκινήσεις.
Αν αρχίσουμε την καταγραφή όσων συμβάντων έχουν λάβει χώρα σε αγώνες μεταξύ των δύο ομάδων δεν θα τελειώσουμε ποτέ. Ξεχωρίζει σίγουρα η δεκαετία του ’70 με αρκετά αμφιλεγόμενα γεγονότα. Τον Δεκέμβρη του 1970 ο Τζορτζ Μπεστ παραλίγο να στοιχίσει ένα πόδι στον Γκλιν Πάρντο, ύστερα από επιθετικό τάκλιν. Την επόμενη σεζόν ο Φράνσις Λι κατηγόρησε τον Μπεστ για «βουτιά» πέφτοντας ο ίδιος δραματικά για να δώσει έμφαση στο «θέατρο» που ισχυριζόταν πως έπαιζε ο εξτρέμ της Γιουνάιτεντ.
Την σεζόν 1973/74 αξέχαστο έχει μείνει το περιστατικό με τους Μάικ Ντόιλ και Λου Μάκαρι, οι οποίοι ενώ πήραν κόκκινη κάρτα αρνήθηκαν να φύγουν από τον αγωνιστικό χώρο, με τον διαιτητή να αναγκάζεται να οδηγήσει και τις δύο ομάδες στα αποδυτήρια έως ότου οι δύο παίκτες αποδεχτούν την αποχώρησή τους.
Μεταβαίνοντας στα πιο πρόσφατα χρόνια, χαραγμένη έχει μείνει στο μυαλό πολλών η μακροχρόνια κόντρα μεταξύ του Ρόι Κιν και του Άλφι Χάλαντ, η οποία ξεκίνησε το 1997, όταν ο Κιν έπαθε κάκωση χιαστού καθώς έκανε φάουλ στον Χάλαντ, με τον δεύτερο να επιμένει πως υποκρίνεται. Η αποκορύφωση ήρθε με επιθετικότατο και επιτηδευμένο τάκλιν του Κιν στο γόνατο του Νορβηγού, για το οποίο φυσικά δέχτηκε και κόκκινη κάρτα, την οποία άξιζε και με το παραπάνω.
Χρόνια μετά ο Έρλινγκ Χάλαντ έρχεται να πάρει εκδίκηση για τον πατέρα του, αφού εκείνο το φάουλ του στοίχισε την καριέρα· δεν κατάφερε ποτέ ξανά να παίξει, ούτε και να λειτουργήσει καλά το γόνατό του. Ο γιος του πάντως, σίγουρα τον δικαιώνει.
Ματς γεμάτα νεύρο και συγκινήσεις, γκολ πάνε και έρχονται. Είναι από τα λίγα ντέρμπι που σε καθηλώνουν είτε το παρακολουθείς ζωντανά είτε από την άνεση του καναπέ σου. Περίεργο, βέβαια, το γεγονός ότι οι οπαδοί και των δύο ομάδων θεωρούσαν μέχρι πρόσφατα αληθινό «εχθρό» τους την Λίβερπουλ. Όταν όμως, η Σίτι άρχισε να γίνεται υπολογίσιμη δύναμη τότε τα πράγματα άλλαξαν. Οι παλμοί ανέβηκαν και τα αίματα άναψαν!
Ντέρμπι του Μέρσεϊσαϊντ
Ένα ντέρμπι που συναντάμε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο. Το παλαιότερο και ιστορικότερο από τα τρία που αναφέραμε, αλλά και το πιο… φιλικό. Πώς γίνεται ένα ντέρμπι να είναι φιλικό; Με πολύ απλό και όμορφο τρόπο. Βλέπετε, οι οπαδοί της Λίβερπουλ και της Έβερτον, για τις οποίες γίνεται λόγος εδώ, καταλαβαίνουν ότι περισσότερα τους ενώνουν παρά τους χωρίζουν· ειδικά εφόσον είναι από την ίδια πόλη. Οι οπαδοί από το Μάντσεστερ πρέπει να πάρουν μαθήματα καλής συμπεριφοράς από το Μέρσεϊσαϊντ.
Εννοείται ότι έχουν υπάρξει περιστατικά, αλλά όχι σοβαρά. Επειδή προέρχονται από την ίδια πόλη, οι φίλαθλοι των δύο ομάδων ενδέχεται να είναι φίλοι ή ακόμα και συγγενείς, γι’ αυτό και οι ακρότητες απουσιάζουν. Μπορεί να μην μιλιούνται για μερικές μέρες, αλλά αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί.
Δείχνουν σεβασμό ο ένας προς τον άλλον. Σε αυτό ίσως να συνέβαλε και η τραγωδία του Χίλσμπορο. Η πόλη του Λίβερπουλ ένιωθε πολλάκις καταπιεσμένη και παραμελημένη από τις Αρχές, γεγονός το οποίο επιβεβαιώθηκε το 1989, όταν στον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας στην αναμέτρηση μεταξύ Λίβερπουλ και Νότιγχαμ Φόρεστ, 96 (συν ένας πολλά χρόνια αργότερα) οπαδοί των «κόκκινων» απεβίωσαν. Αυτό αποτέλεσε τρανταχτή απόδειξη της κακής μεταχείρισής τους.
Ανατρέχοντας τώρα, πίσω στην ιστορία, το εν λόγω ντέρμπι πραγματοποιείται κάθε σεζόν από το 1962, κάτι που δεν συμβαίνει με τα άλλα δύο. Η Έβερτον επίσης, είναι ένα από τα βασικά ιδρυτικά μέλη του αγγλικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου και από το 1888 είναι η ομάδα με τις περισσότερες σεζόν (117) στην πρώτη κατηγορία, ενώ δεν έχει αγωνιστεί σε χαμηλότερη κατηγορία από το 1954, άσχετα που «φλερτάρει» ασύστολα με τον υποβιβασμό.
Αξιοθαύμαστο, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ομάδες μεγάλου βεληνεκούς σχετικά πρόσφατα είχαν πέσει κατηγορία· η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχε υποβιβαστεί τελευταία φορά τη σεζόν 1973/74, η Τότεναμ τη σεζόν 1976/77 και η Τσέλσι το πολύ κοντινό 1988. Ειρωνικό δε, πως το 1954 που η Έβερτον ανέβηκε και δεν ξαναέπεσε ήταν η χρονιά που υποβιβάστηκε η Λίβερπουλ.
Ξεκίνησαν με έδρα τους το Άνφιλντ, το τωρινό «σπίτι» των «κόκκινων», εξαιτίας μιας διαφωνίας που αφορούσε το ενοίκιο, η οποία τους οδήγησε στο Πάρκο Γκούντισον από το 1892 έως και σήμερα. Τότε ήταν και πολλά τα πολιτικά ζητήματα που οδήγησαν τους δύο συλλόγους σε διαμάχες· σεχταριστικές διαφορές υπήρχαν, καθώς η Έβερτον θεωρούνταν ο σύλλογος των Καθολικών και η Λίβερπουλ ο σύλλογος των Προτεσταντών. Φυσικά, στη σημερινή εποχή δεν παίζει κανένα ρόλο πλέον ο συγκεκριμένος παράγοντας.
Ντέρμπι ιστορικά, ντέρμπι συναρπαστικά, ντέρμπι για όλα τα γούστα. Υπάρχουν πολλά ανά τον κόσμο, σαν τα αγγλικά όμως, πουθενά!
Σουζάννα Μποντίνη
