Ο άνθρωπος που άναψε τη σπίθα για να γίνει το ποδόσφαιρο «Παιχνίδι των λαών»!
Βρισκόμενοι πλέον στην καρδιά των Χριστουγέννων μπορείτε πλέον να ανάψετε το τζάκι σας και να καθίσετε αναπαυτικά στα καθιστικά σας καθώς θα διαβάζετε τις παρακάτω γραμμές. Μέχρι το τέλος αυτής της ιστορικής αναδρομής θα γνωρίζετε πως μία ομάδα νεαρών από το Εδιμβούργο της Σκωτίας έβαλε τέλος στην περίοδο αναρχίας που επικρατούσε στο ποδόσφαιρο και με ηγέτη έναν 17χρονο φοιτητή της Νομικής δημιούργησε τον πρώτο ποδοσφαιρικό σύλλογο.
Η αρχή έγινε το 1824. Ναι, καλά διαβάσατε, την περίοδο που οι Βρετανοί βρίσκονταν σε συνεχή άνοδο μετά και την νίκη επί του Ναπολέοντα το 1815 στο Βατερλό! Αυτή η ισχυροποίηση των Βρετανών συνοδεύτηκε και με την μεγαλύτερη επινόηση στα χρονικά όλων των αθλημάτων. Το ποδόσφαιρο περνούσε την δική του επανάσταση και δεν υπήρχε δρόμος επιστροφής. Ήταν πραγματικότητα, ένα τσούρμο φοιτητών νομικής θα άλλαζε για πάντα αυτό που σήμερα ξέρουμε ως «Το όμορφο παιχνίδι».
Ο Τζόν Χόουπ, γεννημένος στο Εδιμβούργο της Σκωτίας από πλούσια οικογένεια, απόλαυσε υπέροχα παιδικά χρόνια παίζοντας το άθλημα που αγαπούσε σε ένα από τα καλύτερα σχολεία της Βρετανίας. Η εφηβεία τον βρήκε να σπουδάζει Νομική στο πανεπιστήμιο της πόλης του Εδιμβούργου ωστόσο δεν αμέλησε ποτέ την αγάπη του για το άθλημα που τον είχε στιγματίσει στα παιδικά του χρόνια. Ο χαρακτήρας του είχε όλα τα προσόντα ενός ανθρώπου που θα έκανε την διαφορά σε ένα καλό περιβάλλον.
Επιστρέφουμε όμως στην 11η του Δεκέμβρη και στο μακρινό 1824 όπου μία ομάδα φοιτητών άλλαξε τα πάντα σχηματοποιώντας το ποδόσφαιρο.
Εμπόδιο στο όραμα του 17χρονου Τζόν Χόουπ και της παρέας του δεν θα έμπαινε τίποτα. Ήταν η ώρα για αλλαγές. Πρώτη και σημαντικότερη ήταν να φέρει στο προσκήνιο την ιδέα του συλλόγου ιδρύοντας τον πρώτο ποδοσφαιρικό σύλλογο με το διόλου ευρηματικό όνομα «The Football Club». Ωστόσο δεν έμεινε εκεί, το ίδιο το άθλημα είχε πολλές ατέλειες και ακόμα περισσότερες ελλείψεις.
Με το βλέμμα στο πώς θα μπορέσει το άθλημα να γίνει πιο ελκυστικό δημιούργησε τους πρώτους κανόνες. Όχι τίποτα το ιδιαίτερο, όμως έφεραν την τάξη σε μία περίοδο όπου το ποδόσφαιρο συνιστούσε το κουβάλημα με τα χέρια ενώ ο αριθμός των παικτών ξεπερνούσε τους 100. Σε μία τέτοια κατάσταση, οι αλλαγές του Χόουπ έμοιαζαν κολοσσιαίες.
Κάθε διαφοροποίηση φέρνει και τα αντίστοιχα προβλήματα με κυριότερο την εύρεση αντιπάλων. Όντας ο μοναδικός σύλλογος, δεν υπήρχαν αντίπαλοι για να διεξαχθούν αγώνες. Η λύση ήρθε με τη διαίρεση της ομάδας σε δύο υποομάδες. Τα υπόλοιπα προβλήματα ήταν τεχνικά με βροντερό παράδειγμα αυτό των γηπέδων. Τα γήπεδα του 19ου αιώνα είχαν τον χαρακτήρα ατέλειωτων βοσκοτοπίων με τον κίνδυνο πάντα οι παίκτες να έρθουν αντιμέτωποι με ζωντανά την ώρα του αγώνα που κάλλιστα πέρα από την σωματική τους ακεραιότητα θα μπορούσαν να βλάψουν και την οσμή τους.
Αυτές οι αλλαγές έπαιξαν τεράστιο ρόλο σε αυτό που σήμερα αποκαλούμε μοντέρνο ποδόσφαιρο με το άθλημα να γίνεται πιο προσιτό στην μεσαία τάξη στα τέλη του 19ου αιώνα. Επίσης οφείλουμε να αναφερθούμε πως το άθλημα που μέχρι τότε είχε συμμετοχικό χαρακτήρα μετατράπηκε σε παιχνίδι θεατών.
Στη Γλασκώβη της τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1870 κατασκευάστηκε το πρώτο γήπεδο με προδιαγραφές για θεατές που μέχρι σήμερα φιλοξένει τα ματς της Εθνικής Ομάδας.
Σήμερα, 200 χρόνια μετά τις αλλαγές του Χόουπ η αξία του αθλήματος ανέρχεται παγκοσμίως σε κάτι παραπάνω από 80 δισεκατομμύρια, ενώ οι σύλλογοι παγκοσμίως έχουν φτάσει να είναι εκατοντάδες χιλιάδες (με 4400 να είναι και επαγγελματικοί). Η μετάλλαξη του ποδοσφαίρου σε ένα άθλημα που δεν γνωρίζει κοινωνικοπολιτικούς φραγμούς οφείλεται και μόνο σε αυτήν την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα.
Δημήτρης Σταμέλος
