Χίλσμπορο: Αθώες ψυχές που πλήρωσαν την εγκληματική αμέλεια αστυνομίας και ομοσπονδίας εκείνο το καταραμένο μεσημέρι
Από τις 15 Απριλίου 1989, το αγγλικό ποδόσφαιρο δεν θα ήταν ποτέ ξανά το ίδιο. Eκείνη τη μαύρη μέρα στο στάδιο Χίλσμπορο στο Σέφιλντ, 96 φίλαθλοι της Λίβερπουλ σκοτώθηκαν, συμπιεσμένοι από μια μάζα ανθρώπων επειδή κάποιοι δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους. Η ομοσπονδία, η αστυνομία, ακόμα και το δημαρχείο της πόλης του Σέφιλντ, που επέλεξε λανθασμένα να οδηγήσει τους οπαδούς ανάποδα από το σταθμό τον τρένων προς το γήπεδο από εκεί που θα επέτασσε η λογική. Και 36 χρόνια από την χειρότερη αθλητική καταστροφή που έχει δει η Βρετανία, οι ομαδες και οι φίλαθλοι με σιγή ενός λεπτού τιμούν τη μνήμη. Μια μέρα που έμελλε να αλλάξει για πάντα το ποδόσφαιρο, όχι μόνο στην Αγγλία, αλλά σε όλη την Ευρώπη!
Γράφει ο Maverick
Πολλές ερωτήσεις για χρόνια εξακολουθούσαν να περιβάλλουν το τι συνέβη στην εξέδρα Leppings Lane του γηπέδου της Σέφιλντ Γουένσντεϊ. Ώσπου το 2012, η ανεξάρτητη Έκθεση για το Χίλσμπορο αποκάλυψε μια συγκάλυψη από την βρετανική κυβέρνηση και την αστυνομία του Νότιου Γιόρκσαϊρ. Η αγανάκτηση, η οργή και ο πόνος για τις οικογένειες από τότε που έγινε ο ημιτελικός του FA Cup μεταξύ Λίβερπουλ και Νότιγχαμ, έβρισκε πια μια διέξοδο μέχρι τη δικη που έγινε τελικά το 2016.
Η καταστροφή εκείνης της μέρας με τους 96 (συν έναν πολλά χρόνια αργότερα) νεκρούς θα άλλαζε σημαντικά την εμπειρία παρακολούθησης του ποδοσφαίρου στην Αγγλία.
Όταν παρακολουθεί κάποιος σήμερα έναν αγώνα της Premier League, έχει μια καθορισμένη θέση. Κάθε γήπεδο, βάσει νόμου, πρέπει να έχει μια θέση για τον καθένα που παρευρίσκεται. Αυτό τέθηκε σε εφαρμογή μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης Taylor το 1990 και οι θέσεις ορθίων στην κορυφαία κατηγορία της Αγγλίας καταργήθηκαν. Ήταν μια σημαντική αλλαγή που έχει διαμορφώσει την σύγχρονη εποχή του αγγλικού ποδοσφαίρου και όλου του ευρωπαϊκού!
Στα χρόνια που οδήγησαν στην τραγωδία του Χίλσμπορο, οι εξέδρες του αγγλικού ποδοσφαίρου ήταν σκληρές. Εγκαταστάθηκαν τεράστιοι μεταλλικοί φράχτες μπροστά από τις κερκίδες για να σταματήσουν τις εισβολές στον αγωνιστικό χώρο και τις μάχες μεταξύ των φιλάθλων. Κλουβιά που ονομάζονταν... «περίπτερα» τοποθετήθηκαν στις κύριες εξέδρες για να χωρίσουν τα τμήματα και να λειτουργήσουν ως έλεγχος του πλήθους. Η λάμψη της Premier League ήταν ακόμα δεκαετίες μακριά.
Τα γήπεδα συχνά γεμίζουν πέρα από τη χωρητικότητα. Οι ιστορίες από τους φιλάθλους μιας συγκεκριμένης γενιάς, οι οποίοι θυμούνται όταν η παρακολούθηση ενός αγώνα υψηλού επιπέδου στην Αγγλία συνεπαγόταν σημαντικό κίνδυνο, ειναι πάμπολλες!
Οι ξύλινες εξεδρες με απότομες κλίσεις και μεταλλικά εμπόδια συνωστισμού που ήταν διάσπαρτα σε όλο το γήπεδο, καθιστούσαν την παρακολούθηση μεγάλων αγώνων προβληματική. Γυναίκες και παιδιά συχνά αποθαρρύνονταν από το να παρακολουθήσουν αγώνες, καθώς ήταν συχνά δύσκολο απλώς να εισέλθουν στα γήπεδα.
Με τις βίαιες στιγμές στο ποδόσφαιρο στη διάρκεια της δεκαετίας του '70 και του '80 στην Αγγλία, λόγω της χουλιγκανισμού και των μαχών που ξεσπούσαν συχνά στις κερκίδες, η εφαρμογή μεταλλικών κιγκλιδωμάτων ήταν απαραίτητη μπροστά από τις κερκίδες για να σταματήσει τους φιλάθλους από το να μπουν στο γήπεδο και να διακόψουν τους αγώνες. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν από τις πρώτες ομάδες που το έκανε την δεκαετία του '70 και η Τσέλσι το πήγε ένα βήμα παραπέρα το 1981 βάζοντας και ηλεκτρικό ρεύμα προκειμένου να αποθαρρύνει τους ταραξίες. Φυσικά υπήρχε και μία μετριότητα την αστυνόμευση που περισσότερα προβλήματα δημιουργούσε παρά έλυνε.
Αυτές οι προσπάθειες των αρχών να περιορίσουν τη βία έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να σκοτωθούν 96 αθώα θύματα εκείνη τη μέρα.
Η αστυνομία έλαβε το «πράσινο φως» από τον αρχηγό της να επιτρέψει σε περισσότερους από 2.000 φιλάθλους της Λίβερπουλ να εισέλθουν στην εξέδρα Leppings Lane του γηπέδου αμέσως πριν την έναρξη του αγώνα αντί να γίνει μια μεταβολή στην ώρα έναρξης! Η ανικανότητα των αστυνομικών και των υπευθύνων της αγγλικής ομοσπονδιας έκανε τη λάθος επιλογή: αντί να καθοδηγηθούν προς τις δύο λιγότερο γεμάτες ζώνες, οι οπαδοί που είχαν αργήσει να φτάσουν, επιτράπηκε να σπρώξουν στην ήδη υπερπλήρη κεντρική περιοχή πίσω από το τέρμα τους μπροστινούς!
Έτσι, οι φράχτες εμπόδιζαν τους φιλάθλους να πηδήξουν στο γήπεδο για να σωθούν, καθως πολλοί από τους 96 πέθαναν από συμπιεστική ασφυξία, ενώ παρέμεναν όρθιοι.
Στις συνέπειες, η έκθεση του Λόρδου Τέιλορ σχετικά με την καταστροφή του Χιλσμπόρο θεωρήθηκε λεπτομερής και περιεκτική. Ωστόσο, από τότε έχει αναλυθεί σε πολλές περιπτώσεις, και καμία περισσότερο από τα ευρήματα που αποκαλύφθηκαν στην έκθεση του 2012. Παρ' όλα αυτά, ένα από τα θετικά που προήλθαν από τα ευρήματα του Τέιλορ, στην αρχική του έκθεση, ήταν η ανάγκη για εφαρμογή γηπέδων με μόνο καθίσματα σε όλες τις κορυφαίες κατηγορίες του αγγλικού ποδοσφαίρου. Μέχρι το 1994 έπρεπε όλες οι ομάδες για να επιτραπεί να βρίσκονται στις δύο μεγάλες κατηγορίες να πληρούν τους όρους. Μόνο καθισμένοι και μόνο συγκεκριμένες θέσεις και μέτρα ασφαλείας και πρόληψης.
Πάνω από 30.000 φίλαθλοι συνήθιζαν να στέκονται σε ενιαίες κερκίδες πίσω από το τέρμα στο Stretford End της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στην Holte End του γηπέδου της Άστον Βίλα και, φυσικά, στο διάσημο KOP της Λίβερπουλ. Όλες αυτές οι τεράστιες σκάλες από σκυρόδεμα αντικαταστάθηκαν με καθίσματα από πλαστικό, ενώ πολλά άλλα διάσημα παλιά γήπεδα κατεδαφίστηκαν. Οι νέοι κανονισμοί σήμαιναν ότι έπρεπε να υιοθετηθεί προσέγγιση προτεραιότητας στην ασφάλεια ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε παρόμοια τραγωδία από το να συμβεί και πάλι στην Αγγλία. Η Έκθεση έφερε επίσης πολλές άλλες προτάσεις για την αύξηση της ασφάλειας μέσα στα γήπεδα, όπως η απαγόρευση του αλκοόλ στις κερκίδες και η κατάργηση φρακτών και προστατευτικών εμποδίων.
Φυσικά οι συνέπειες του θανάτου 96 αθώων ανθρώπων κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα παραμένουν στο προσκήνιο της σκέψης των περισσότερων Άγγλων φιλάθλων κάθε φορά που παρακολουθούν έναν αγώνα. Αυτά τα συναισθήματα δεν θα εξαφανιστούν ποτέ! Το αγγλικό ποδόσφαιρο τιμά αυτούς που πέθαναν, και μετά από αδιάκοπες προσπάθειες κάνει τα πάντα για να διασφαλιστεί ότι δεν θα ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο όπως εκείνο το τραγικό μεσημέρι του 1989.